دکتر سید ابوالحسن شاهزاده فاضلی رییس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در گفتگو با "بنیان" اظهار داشت: با توجه به اهمیت ذخایر ژنتیکی و زیستی، این مرکز در سال 1386 با فرمان مقام معظم رهبری (مدظله العالی)در جهاددانشگاهی پایه گذاری شد و هدف اصلی آن تأسیس مرکزی مرجع به منظور حفظ و به کارگیری ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور و حمایت از فعالیتهای صورت گرفته و ایجاد هماهنگی لازم است. در این راستا، این مرکز ضمن پشتیبانی از مراکز ذخایر زیستی کشور و ایجاد شبکه ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی، در تلاش است تا به مرکزی پیشتاز به منظور گردآوری، تکمیل، سامان دهی، استاندارد سازی و حفظ ذخایر ژنتیکی و زیستی برای توسعه دانش، فناوری و افزایش کیفیت زندگی و سلامت و حفظ امنیت غذایی، منابع طبیعی و تنوع زیستی کشور تبدیل شود.

 وی بانكها و بخشهاي  مركز را شامل بانك سلولهاي انساني و جانوري،  بانك ميكروارگانيسم ها، بانك گياهي، بانك مولكولي،  واحد خدمات تخصصي،  واحد آموزش دانست و گفت: بانک سلولهای انسانی و جانوری مرکز ، یکی از بانکهای چهار گانه است که توليد و گردآوری، تعیین هویت، کنترل کیفی، ثبت و نگهداری، تکثیر و توزیع انواع سلول های  انسانی و جانوری و اطلاعات مربوط به آنها و ارائه خدمات به محققین، مراکز تحقیقاتی و درمانی را برعهده دارد.

شاهزاده فاضلی خدمات بانک سلولهای انسانی و جانوری را شامل ارائه خدمات تخصصي و آزمايشگاهي، ارائه رده های سلولی، ارائه خدمات آموزشي در زمينه کشت و بانك سلول (كارگاه ها و دوره هاي آموزشی) و ارائه خدمات مشاوره اي در زمينه ايجاد و راه اندازی آزمایشگاه و بخش کشت سلول عنوان کرد.

هدف تهیه، جمع آوری، شناسایی و نگهداری میکروارگانیسم ها است

وی سپس به بانک میکروارگانیسمها اشاره کرد و گفت: ذخایرمیکروارگانیسم های هر کشور یکی از منابع اصلی جهت استقلال و تولید محصولات كشاورزی و دامی، تولید داروها و آنتی بیوتیک ها، تولید وافزایش کیفیت مواد غذایی، حذف آلاینده ها و پاکسازی محیط زیست بوده و بدون استفاده از آن، کشور هرگز قادر به تغذیه جامعه انسانی و حفظ سلامت آن نخواهد بود لذا این بانک با هدف تهیه، جمع آوری، شناسایی و نگهداری میکروارگانیسم ها و ارائه خدمات به محققین و مراکز تحقیقاتی و صنعتی فعالیت خود  را از  سال 1388 آغاز کرد.

وی گفت: خدمات این بانک شامل  شناسايي ميكروارگانيسم‌ها ( باكتريها، آركي ها و قارچ ها )،  نگهداري  و ارائه ميكروارگانيسم ها به دانشجویان، محققان و مراکز تحقیقاتی است.

رییس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی در تشریح بانک گیاهی نیز گفت: در حال حاضر کلکسیون‌های بزرگ مانند بانک ژن گیاهی ملی ایران، بانک ژن جنگلها و مراتع و کلکسیون دانشکده کشاورزی در داخل کشور وجود دارند که نمونه‌های منحصر به فردی را نگهداری می‌کنند. این کلکسیون‌ها بعضاً دارای سابقه بسیار طولانی بوده و نمونه‌های جمع‌آوری شده قدیمی را دریافت نموده‌اند که دیگر امکان جمع‌آوری آنها وجود ندارد. اگر چه نقش کلکسیون‌های پیشین در حفاظت از منابع ژنتیکی کشور و تلاشهای آنها در ایجاد فرهنگ توجه به تنوع ژنتیکی گیاهی را نمی‌توان نادیده گرفت و دسترسی به بسیاری از نمونه‌های با ارزش گیاهی مدیون تلاشهای آنها است، اما آنها نیز عاری از نقایص و کمبودها نیستند. از این رو بانک گیاهی مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران به شناسایی، جمع آوری و نگهداری  از ذخایر توارثی-  گیاهی کشور اقدام نموده است.

شاهزاده فاضلی گفت: خدمات این بانک شامل كشت بافت، سیتوژنتیک ، فيتوشيميايي ، هرباریوم و  ارائه بذر، اسانس، عصاره و ... است.

وی درخصوص بانک مولکولی نیز تصریح کرد:  هدف اصلی بانك ایجاد کلکسیونهای کامل از بانک  DNAموجودات و بکارگیری فناوریهای پیشرفته جهت شناسایی، تعیین هویت و ذخیره سازی مواد ژنتیکی است. در این راستا، ارائه خدمات علمي و تخصصي، تولید محصولات مختلف مرتبط جهت تسريع و كاهش هزينه تمام شده تحقيقات و خدمات و برگزاري دوره هاي آموزشي تخصصي متنوع جهت رشد و تقويت توانمنديهاي عملي و فني فارغ التحصيلان و محققان دانشگاهي از اولویت های بانك است.

حفظDNA   منطبق بر آخرین اصول و استانداردهای بین المللی

رییس مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی همچنین بیان داشت: بانك مولکولی جهت حفظ ذخایر ژنتیکی و زیستی اقدام به راه اندازی بانک DNA نموده است. کلیه روشها، مراحل و فناوریهای به کار رفته جهت ذخیره و حفظDNA  ، منطبق با آخرین استانداردهای بین المللی می باشد که امکان جمع آوری نمونه، ذخیره سازی، تکمیل بانک اطلاعاتی و ارائه DNA ذخیره شده به متقاضیان در مناسب ترین شرایط را فراهم می آورد.

شاهزاده فاضلی تصریح کرد: همچنين بانك وكتور بانک مولکولی نيز با تهيه و ذخيره سازي وكتورها و ناقلهاي پلاسميدي مورد نياز در تحقيقات مولكولي، مهندسي ژنتيك، كلونينگ و بيان پروتئين مجموعه اي ارزشمند از اين فرآورده هاي مهم زيستي را جهت پيشرفت و سهولت تحقيقات مرتبط فراهم آورده است.

پایان مطلب/