به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، رژیم غذایی نقش اساسی در ایجاد و پیشگیری از نفرولیتیازیس دارد. اگرچه ممکن است برای برخی از بیمارانی که تنها به اقدامات غذایی مقاوم هستند، درمان دارویی لازم باشد، اصلاح رژیم غذایی ممکن است برای تعدیل خطر سنگ در بسیاری از بیماران کافی باشد. در حالی که هیچ رژیم غذایی تخصصی واحدی برای پیشگیری از سنگ وجود ندارد، چندین اصل و توصیه‌های غذایی برای پیشگیری از سنگ توسط دستورالعمل‌های عملی پشتیبانی می‌شود، از جمله مصرف مایعات کافی، مصرف متوسط کلسیم، سدیم کم در رژیم غذایی و پروتئین حیوانی محدود. 
سیالات و خطر سنگ
مصرف زیاد مایعات برای انواع سنگ سازها ضروری است. دستورالعمل‌های عمل بالینی مصرف مایعاتی را توصیه می‌کنند که به حجم ادرار حداقل 2-2.5 لیتر در روز برسد تا خطر تشکیل سنگ‌های مکرر کاهش یابد. چندین مطالعه کوهورت مشاهده‌ای آینده نگر بزرگ تأثیر مفید مصرف مایعات را بر خطر سنگ تأیید کردند. مردانی که بالاترین مصرف مایعات را داشتند (بیش از 2517 میلی لیتر در روز) در مقایسه با افرادی که کمترین میزان مصرف را داشتند، به طور قابل توجهی کمتر در معرض خطر ابتلا به سنگ قرار داشتند. 
با این حال، مشخص نیست که همه نوشیدنی‌ها به اندازه آب تأثیر مفیدی در تشکیل سنگ دارند. در واقع، حتی تغییرات در ترکیب آب برای تأثیر متفاوت بر خطر سنگ پیشنهاد شد. آب آشامیدنی از نظر محتوای کلسیم و منیزیم به طور گسترده‌ای بسته به موقعیت جغرافیایی و منبع متفاوت است. به عنوان مثال، آب معدنی به طور معمول حاوی بی کربنات، کلسیم، منیزیم و یون‌های دیگر است، در حالی که آب لوله کشی اینطور نیست. چندین مطالعه اپیدمیولوژیک هیچ ارتباط معناداری بین سختی آب و خطر وقوع سنگ پیدا نکردند. با این حال، مطالعات متابولیک کوچک در بین سازنده‌های سنگ و افراد سالم نشان داد که افزایش سختی آب با افزایش دفع کلسیم ادراری در افراد سالم و تشکیل‌دهنده سنگ، با اثرات گزارش‌شده متفاوت بر دفع اگزالات ادراری مرتبط است.
آب میوه
آب میوه‌ها به دلیل وجود سیترات طبیعی در میوه‌ها و سبزیجات در کاهش خطر ابتلا به سنگ، توجه زیادی را به خود جلب کرده اند. سیترات از طریق مکانیسم‌های مختلفی به عنوان یک مهار کننده اگزالات کلسیم و تشکیل سنگ فسفات کلسیم عمل می‌کند. ابتدا سیترات با کلسیم در ادرار کمپلکس می‌شود و در نتیجه کلسیم یونیزه شده ادرار را کاهش می‌دهد و فوق اشباع نمک‌های کلسیم را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، سیترات مستقیماً از رشد و تجمع بلورهای اگزالات کلسیم و فسفات کلسیم جلوگیری می‌کند. دفع سیترات ادراری توسط تعادل سیستمیک اسید-باز تعیین می‌شود، با اسیدوز تولید سیترات و دفع آن از کلیه را کاهش می‌دهد و آلکالوز باعث ایجاد پاسخ سیتراتوری می‌شود. در حالی که به طور کلی تصور می‌شود که آب میوه‌ها منبع خوبی از حجم، سیترات و قلیایی هستند که همگی باید خطر تشکیل سنگ را کاهش دهند، محتوای قلیایی آب در واقع عامل تعیین کننده در پاسخ سیتراتوریک آب پرتقال در یک مطالعه متابولیک کوچک دو فازی نشان داد که pH ادرار و سیترات را در مقایسه با آب به دلیل محتوای بالای سیترات پتاسیم آن افزایش می‌دهد، که بار قلیایی را برای لوله پروگزیمال کلیه فراهم می‌کند که تولید و دفع سیترات را افزایش می‌دهد.
چای و قهوه
معمولاً به سازندگان سنگ توصیه می‌شود که از چای، منبع رایج اگزالات رژیمی اجتناب کنند. با این حال، مطالعات مشاهداتی بزرگ در سراسر جهان در واقع نقش پیشگیرانه بالقوه‌ای را برای مصرف چای پیدا کرده است. در ایالات متحده، NHS I، NHS II و HPFS با مصرف حداقل یک وعده 8 اونس چای در روز، 8 تا 14 درصد کاهش در خطر ابتلا به بیماری سنگ را نشان دادند. در میان 439072 بیمار در بریتانیا، مصرف بیشتر چای نیز با کاهش خطر ابتلا به سنگ همراه بود. انواع چای خاص نیز باید در نظر گرفته شود، زیرا چای‌ها در محتوای اگزالات متفاوت هستند. یک مطالعه گذشته نگر بر روی تشکیل دهنده سنگ هایپرکلسیوریک زن نشان داد که با وجود حجم ادرار مشابه، کلسیم، اگزالات، سیترات، شیوع کمتری از سنگ‌های مونوهیدرات اگزالات کلسیم در میان مصرف کنندگان چای سبز در مقایسه با افرادی که چای نمی‌نوشند (0 در مقابل 42%) وجود دارد. 
سایر نوشیدنی‌ها
ثابت شده است که مصرف آب کافی برای بسیاری از سازندگان سنگ چالش برانگیز است. با این حال، مصرف نوشیدنی‌های خوش طعم‌تر مانند نوشابه‌های گازدار، کولا یا نوشیدنی‌های ورزشی ممکن است بر پارامترهای ادراری تأثیر منفی بگذارد و خطر ابتلا به سنگ را افزایش دهد. 
کلسیم
از نظر تاریخی، محدودیت کلسیم در رژیم غذایی برای مدیریت هیپرکلسیوری و سنگ‌های مبتنی بر کلسیم به دلایل واضح توصیه می‌شد. با این حال، مطالعات جدیدتر نشان می‌دهد که محدودیت کلسیم ممکن است از سنگ‌های کلیه مکرر جلوگیری نکند و می‌تواند به از دست دادن استخوان کمک کند. در واقع، طبق دستورالعمل‌های فعلی، مقدار توصیه شده روزانه کلسیم 1000-1200 میلی گرم در روز برای تشکیل دهنده سنگ نیز وجود دارد.
از نظر فیزیولوژیکی، کلسیم روده به اگزالات متصل می‌شود و در نتیجه جذب اگزالات روده را کاهش می‌دهد. کاهش دریافت کلسیم در رژیم غذایی منجر به جذب بیشتر اگزالات غیرمختلط از طریق روده و افزایش متعاقب آن در دفع اگزالات ادراری می‌شود. بنابراین، در یک رژیم غذایی با محدودیت کلسیم، دفع کمتر کلسیم از طریق ادرار ممکن است با افزایش دفع اگزالات ادراری متعادل شود. با استفاده از [13C2] اگزالات نشاندار شده، افزایش دریافت کلسیم روزانه 200-1200 میلی گرم نشان داد که جذب کلی اگزالات گوارشی را از 17٪ به 2.6٪ کاهش می‌دهد و در نتیجه منجر به کاهش میانگین دفع اگزالات ادرار می‌شود.
سدیم
سدیم رژیم غذایی با تأثیر بر دفع کلسیم از طریق ادرار، خطر تشکیل سنگ را تغییر می‌دهد. مصرف بیشتر سدیم، حجم مایع خارج سلولی را افزایش می‌دهد و بازجذب کلسیم لوله‌ای کلیوی را مهار می‌کند و در نتیجه کلسیم ادرار را افزایش می‌دهد. به ازای هر 100 میلی مول (2300 میلی گرم) افزایش سدیم رژیم غذایی، دفع کلسیم از طریق ادرار در بزرگسالان سالم تقریباً 1 میلی مول (40 میلی گرم) افزایش می‌یابد. در میان سنگ سازان کلسیم، افزایش دفع کلسیم از طریق ادرار حتی بیشتر است. مطالعات متابولیک کوچک نشان داد که رژیم غذایی با سدیم بالا (250 میلی مول در روز) باعث افزایش سدیم، کلسیم و pH ادرار و کاهش سیترات ادرار در مقایسه با رژیم کم سدیم می‌شود.
اگزالات
هایپر اگزالوری یک عامل خطر برای تشکیل سنگ اگزالات کلسیم با افزایش اشباع ادراری CaOx است که نشان داده شده است که تشکیل سنگ را پیش بینی می‌کند. در حالی که فلات فوق اشباع CaOx بالاتر از غلظت کلسیم ادرار 5 میلی مول در لیتر است، افزایش تصاعدی در فوق اشباع CaOx با افزایش غلظت اگزالات ادرار تا 0.7 میلی مول در لیتر وجود دارد. بنابراین، مصرف اگزالات یک هدف غذایی مهم برای پیشگیری از سنگ است. اگزالات هم به صورت درون زا توسط کبد تولید می‌شود و هم از طریق رژیم غذایی مصرف می‌شود. تولید اگزالات درون زا توسط هیدروکسی پرولین (که در محصولات گوشتی حاوی کلاژن و غذاهای حاوی ژلاتین یافت می‌شود) و اسید اسکوربیک (ویتامین C) تعدیل می‌شود، که ممکن است تحت تاثیر دریافت رژیم غذایی نیز قرار گیرد. 
پروتئین
دستورالعمل‌های عملی توصیه می‌کنند که پروتئین حیوانی غیر لبنی را برای تشکیل‌دهنده سنگ‌های کلسیم، اسید اوریک و سیستین محدود کنید. با این حال، رژیم‌های غذایی مدرن غربی معمولا حاوی پروتئین حیوانی بیش از حد هستند که تصور می‌شود خطر ابتلا به سنگ را افزایش می‌دهد. چندین مکانیسم برای این پیشنهاد شد. اول، پروتئین حیوانی به دلیل محتوای بالای اسیدهای آمینه حاوی گوگرد، یک بار اسیدی ایجاد می‌کند که باعث کاهش pH ادرار و سیترات می‌شود و دفع کلسیم ادرار را از طریق تحلیل استخوان و/یا کاهش بازجذب کلسیم کلیوی افزایش می‌دهد. جالب توجه است، یک مطالعه اخیر نشان داد که اثر هیپرکلسیوری پروتئین حیوانی مستقل از افزایش مرتبط در بار خالص اسید است. پروتئین حیوانی همچنین بار پورینی را فراهم می‌کند که باعث افزایش دفع اسید اوریک در ادرار می‌شود. اسید اوریک اثربخشی مهارکننده‌های درشت مولکولی طبیعی کریستالیزاسیون اگزالات کلسیم را کاهش می‌دهد و در نتیجه فعالیت مهاری ادرار را کاهش می‌دهد.
قند و کربوهیدرات
چندین مطالعه نشان داد که مصرف قندهای ساده مانند گلوکز یا ساکارز باعث ایجاد پاسخ هیپرکلسیوری در افراد سالم و تشکیل دهنده سنگ می‌شود که به نظر می‌رسد مستقل از ترشح انسولین باشد. یک اثر هیپرکلسیوری مشابه با جایگزین‌های قند مانند زایلیتول رخ می‌دهد. در میان افراد سالم، برخی مطالعات نشان دادند که مصرف روزانه فروکتوز باعث افزایش دفع اگزالات ادرار و کاهش pH و منیزیم ادرار می‌شود. در میان بیماران NHS I، NHS II و HPFS، مصرف بیشتر فروکتوز به طور مستقل با افزایش 27 تا 37 درصدی خطر ابتلا به سنگ کلیه مرتبط بود.
  چربی‌ها
اعتقاد بر این است که اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه (PUFA) از طریق تأثیراتشان بر کلسیم و اگزالات ادرار بر تشکیل سنگ تأثیر می‌گذارند. n-6 PUFA مانند اسید آراشیدونیک (AA) در مقادیر بالاتری در فسفولیپیدهای غشای سلولی تشکیل‌دهنده‌های سنگ کلسیم ایدیوپاتیک وجود دارد و نشان داده شد که پروستاگلاندین E2 را افزایش می‌دهد که مدیریت کلسیم ادرار را تعدیل می‌کند و منجر به هیپرکلسیوری می‌شود. در مقابل، n-3 PUFA ("اسیدهای چرب امگا 3") مانند ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA)، تصور می‌شود که با ترکیب رقابتی در فسفولیپیدهای غشای سلولی به جای AA، خطر سنگ را کاهش می‌دهند و در نتیجه کاهش می‌دهند. 
پایان مطلب/