به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک اختلال غدد درون ریز فراگیر است که میلیون‌ها زن را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد و بر تعادل هورمونی، باروری و رفاه کلی آنها تاثیر می‌گذارد. با توجه به علائم بسیار متفاوت و علل مرموز و پیچیده زمینه‌ای این بیماری، درمان آن بسیار دشوار است، در همین راستا محققان دانشگاه شیکاگو اخیرا از یک درمان بالقوه جدید PCOS رونمایی کردند که ممکن است با تنظیم سیستم‌های بدن و کاهش التهاب، علائم متعدد PCOS را بهبود بخشید. نتایج اخیراً منتشر شده از این مطالعه، نوید این رویکرد درمانی جدید را نشان می‌دهد که با استفاده از وزیکول‌های خارج سلولی مشتق از سلول‌های بنیادی مزانشیم (EVs)، که به نام اگزوزوم (بسته‌های کوچک و شناور آزاد مولکول‌های آزاد شده توسط سلول‌های بنیادی) شناخته می‌شوند، برای درمان این بیماری اقدام کنند.

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) به عنوان شایع ترین اختلال غدد درون ریز شناخته شده است که در حدود 15 تا 18 درصد از زنان در سنین باروری گزارش شده است. این اختلال با هیپرآندروژنیسم، اختلال در تخمک گذاری و مورفولوژی تخمدان پلی کیستیک مشخص می‌شود . این عوامل به عدم تخمک گذاری و ناباروری کمک می‌کنند. بسیاری از زنان مبتلا به PCOS نیز انحرافات متابولیکی مانند مقاومت به انسولین، دیس لیپیدمی و افزایش عوامل خطر قلبی عروقی از جمله فشار خون را گزارش کردند. به ویژه، گزارش شده است که اغلب با چاقی همزمان این علایم بدتر می‌شود. این عوامل می‌توانند زنان را به تحمل غیرطبیعی گلوکز، بیماری‌های قلبی عروقی و اغلب سندرم متابولیک سوق دهند. در حال حاضر، هیچ داروی مؤثری برای درمان اساسی PCOS وجود ندارد و هدف گزینه‌های درمانی موجود مدیریت علائم این بیماری است. این‌ها ممکن است شامل داروهایی مانند داروهای ضد بارداری هورمونی، حساس کننده‌های انسولین و داروهای باروری باشد. تغییرات سبک زندگی، مانند ورزش و اصلاح رژیم غذایی نیز می‌تواند در مدیریت علائم PCOS مفید باشد.

عوامل دخیل در ایجاد PCOS

در حالی که علل دقیق PCOS به طور کامل شناخته نشده است، تصور می‌شود که این یک اختلال چند عاملی است که شامل عوامل ژنتیکی، محیطی و شیوه زندگی است. در PCOS، نشانگرهای مولکولی التهاب را می‌توان با افزایش غلظت گلوکز و چربی اشباع در گردش خون ایجاد کرد. علاوه بر این، ارتباط زیادی با مقاومت به انسولین و هیپرآندروژنمی دارد. محرک‌های پیش التهابی می‌توانند تولید آندروژن و بیان آنزیم‌های مسئول تولید آندروژن را در شرایط آزمایشگاهی تحریک کنند. بنابراین افزایش التهاب مزمن داخل تخمدان عامل مهمی در پاتوژنز PCOS است. در دهه گذشته، بسیاری از مطالعات در ادبیات، قوی بودن قابلیت‌های سرکوب کننده سیستم ایمنی و ضد التهابی سلول‌های بنیادی مزانشیمی انسان (MSCs) را اثبات کرده اند.

برتری رویکرد درمانی جدید به رایج‌ترین درمان‌های PCOS

دکتر هانگ سو پارک، دانشمند UChicago و نویسنده اول این مطالعه، گفت: «درمان‌های فعلی PCOS صرفاً علائم را برطرف می‌کنند و از رایج‌ترین درمان‌ها که داروهای ضد بارداری خوراکی است به مبارزه بیماران با ناباروری نمی‌پردازند.»  ولی"رویکرد ما نشان‌دهنده تغییر الگو از مدیریت علائم به درمان علل زمینه‌ای است. امیدواریم این روش در درازمدت موثرتر باشد و به بیماران اجازه دهد در صورت تمایل فرزندآوری کنند." این گروه قبلاً یافته‌هایی را منتشر کرده بود که سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSCs) - سلول‌های بالغی که می‌توانند به انواع سلول‌های متعدد برای بهبود و بازسازی تمایز یابند - می‌توانند عواملی ترشح کنند که می‌تواند به معکوس کردن علائم PCOS کمک کند، اما مشخص نبود که این عوامل چه هستند.

سلول‌های بنیادی مزانشیمی و اگزوزوم‌های مشتق شده از این سلول‌ها

سلول های بنیادی مزانشیمی یک نوع سلول بنیادی بالغ هستند که می توانند از بافت های مختلف بدن از جمله مغز استخوان، بافت چربی و بند ناف جدا شوند. آنها سلول های بنیادی چند توان هستند و دارای خواص تعدیل کننده ایمنی و ضد التهابی هستند. پتانسیل بازسازی سلول‌های بنیادی مزانشیمی عمدتاً از طریق فعالیت پاراکرین از جمله اگزوزوم به دست می آید. اگزوزوم‌ها وزیکول‌های خارج سلولی کوچک (EVs) هستند که توسط سلول‌ها ترشح می‌شوند و حاوی مولکول‌های زیستی مختلفی مانند miRNA و پپتید هستند. اگزوزوم می‌تواند آن مولکول‌های زیستی درمانی را به سلول‌های آسیب‌دیده یا ناکارآمد برساند تا عملکرد بافت را بازیابی کند .سلول های بنیادی مزانشیمی می‌توانند به طور ذاتی به سمت بافت‌های آسیب دیده مهاجرت کنند  و مولکول‌های مختلف زیست فعال مانند اگزوزوم‌ها را ترشح کنند. تا با محموله ای که دارای اثرات رگ زایی، ضد آپوپتوز، ضد فیبروتیک، ضد التهابی و سرکوب کننده سیستم ایمنی است به بافت آسیب دیده کمک کنند.

مکانیسم عملکرد EV مشتق از سلول های MSC برای درمان PCOS

محققان دریافتند که فاکتورهای مشتق شده از MSC فعالیت ژن‌هایی را که به تولید بیش از حد هورمون‌های آندروژن کمک می‌کنند، کاهش می‌دهند. بر اساس این یافته، دانشمندان EVs را به مدل‌های موش PCOS تزریق کردند، جایی که آنها به تثبیت برخی از بی‌نظمی‌های متابولیکی که اغلب با این اختلال مرتبط هستند، مانند سطوح بالای گلوکز، کمک کردند.زیرا EV ها را می‌توان به رگ‌های خونی یا مستقیماً به تخمدان‌های موش تزریق کرد و در هر دو مورد، عملاً عملکرد تخمدان را بازیابی کرد. پارک می‌گوید: «مطالعه ما انعطاف‌پذیری تخمدان‌ها را تحت درمان EV نشان می‌دهد و امیدی دوباره برای زنانی که با مشکلات باروری مرتبط با PCOS مبارزه می‌کنند، ارائه می‌کند. محققان بر این باورند که یک پروتئین سیگنال دهنده ایمنی به نام IL-10، که به دلیل خواص ضد التهابی شناخته می‌شود، ممکن است نقش کلیدی در بهبودی ایفا کند که مشاهده کردند به بیانی دیگر EVs ممکن است به عنوان وسیله نقلیه تحویلی عمل کنند که IL-10 را تثبیت کرده و آن را به سلول‌های هدف منتقل می‌کند و اثربخشی مولکول را در کاهش التهاب و هدایت فرآیندهای ترمیمی افزایش می‌دهد.

مزایای درمان مبتنی بر EV نسبت به روش‌های مرسوم

درمان مبتنی بر EV مزایای متمایز نسبت به روش‌های مرسوم نشان می‌دهد. برخلاف درمان با سلول‌های بنیادی کامل، EV در دسترس‌تر و استفاده از آن‌ها کم‌هزینه‌تر هستند، که آنها را برای کاربردهای گسترده مناسب می‌سازد. آنها همچنین مشخصات ایمنی بهتری را با حداقل نگرانی در مورد تومورزایی یا ایمنی زایی ارائه می‌دهند. شایان ذکر است، آزمایش‌های بالینی با استفاده از درمان EV برای اختلالات باروری قبلاً تأیید شده‌اند و پتانسیل بالایی را برای ترجمه این تحقیق به مزایای دنیای واقعی نشان می‌دهند. پارک اشاره کرد که برخی از شرکت‌ها در حال حاضر EV تولید می‌کنند که ایمنی آنها در آزمایش‌های بالینی نیز ثابت کرده اند. در نتیجه، او گفت که پس از نهایی شدن طراحی، طبیعتا تولید یک درمان از نظر فنی چالش برانگیز نخواهد بود.

گام بعدی مطالعه

پارک همراه با محقق اصلی ایمن الهندی، MD، پروفسور زنان و زایمان در UChicago Medicine، و سایر محققان، اکنون برای کمک هزینه مطالعات بالینی انسانی، این درمان EV را درخواست می‌کنند. به طور همزمان، بنابراین آنها تحقیقات بیشتری را با هدف توسعه EV های پیشرفته انجام می‌دهند که بافت تخمدان را با دقت بیشتری هدف قرار دهند تا به طور بالقوه آسیب را به طور موثرتری معکوس کنند. پارک می‌گوید: «نکته کلیدی برای بیماران PCOS در حال حاضر این است که محققان سخت کار می‌کنند تا مسیرهای درگیر را درک کنند. همانطور که ما بیشتر و بیشتر درک می‌کنیم، درمان‌ها حتی ایمن تر و موثرتر خواهند شد.

پایان مطلب/.