به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، داروی سیس پلاتین برای درمان سرطان‌هایی مانند بسیاری از انواع سارکوماها و کارسینوماها بکار می‌رود. (برای مثال در سرطان ریه، سرطان تخمدان، لنفوم و Germ cell tumor به ویژه سرطان بیضه). سیس پلاتین با آلکیله کردن DNA مانند سایر عوامل آلکیله‌ کننده یک گروه آلکیل (CnH2n+1) را به مولکول DNA پیوند می‌دهد و با این روش مانع همانندسازی DNA می‌شود. حال در یک مطالعه اخیر منتشر شده در نشریه BMJ، محققان مدلی را برای پیش بینی آسیب حاد کلیوی در بیماران دریافت کننده سیس پلاتین با استفاده از داده‌های مراکز مختلف سرطان ایجاد و تایید کردند.

 پیش زمینه

سیس پلاتین یک عامل کلیدی شیمی درمانی برای بسیاری از سرطان‌ها است. با این حال، خطر بالایی برای ایجاد آسیب حاد کلیه مرتبط با سیس پلاتین (CP-AKI)، محدود کردن گزینه‌های درمانی بیشتر و افزایش خطرات سمیت دارد. اصولاً داروهای شیمی درمانی پرعارضه‌اند. سیس پلاتین می‌تواند مدفوع را تیره کند  باعث وجود خون در ادرار یا مدفوع شود، باعث تغییر در حجم ادرار و کم و زیاد شدن حجم ادرار می‌شود. همچنین سختی در تنفس و لرز و تب از دیگر عوارض آن است. عوامل آلکیلان معمولاً یک گروه آلکیل (CnH2n+1) را به اتم شماره هفت نیتروژن در نوکلئوتید گوانین در مولکول DNA پیوند می‌دهند. عوامل دی‌آلکیلان مانند Busulfan با دو اتم نیتروژن مختلف پیوند می‌یابند و موجب ایجاد پیوندهای عرضی (اتصالات متقاطع) در DNA می‌شوند تغییر شکل DNA با جلوگیری از همانندسازی سلول‌ها موجب مهار رشد تومور می‌شود. شناسایی افراد در معرض خطر بالای CP-AKI برای تنظیم درمان و بهبود انتخاب شرکت کنندگان کارآزمایی بالینی حیاتی است. علیرغم استفاده گسترده از آن، تحقیقات فعلی در مورد عوامل خطر CP-AKI با حجم نمونه کوچک و تعاریف متناقض آسیب کلیوی محدود شده است. تحقیقات بیشتری برای تقویت پیش‌بینی خطر CP-AKI و ایجاد روش‌های پیشگیری هدفمند، حصول اطمینان از برنامه‌های درمانی ایمن‌تر برای بیماران تحت درمان سیس پلاتین مورد نیاز است.

در مورد مطالعه

در مطالعه کوهورت چند مرکزی حاضر، بزرگسالان با سیس پلاتین داخل وریدی در شش مرکز اصلی سرطان دانشگاهی در سراسر ایالات متحده (ایالات متحده)، از جمله مرکز سرطان Memorial Sloan Kettering و بیمارستان عمومی‌ ماساچوست تحت درمان قرار گرفتند. آن‌ها برای شناسایی عوامل خطر برای CP-AKI مورد بررسی قرار گرفتند. این مطالعه بر روی افراد بالای 18 سال متمرکز شد که اولین دوز سیس پلاتین خود را بین سال‌های 2006 تا 2022 دریافت کردند، به استثنای افرادی که در مرحله پایانی بیماری کلیوی بودند یا مقادیر اولیه کراتینین سرم را از دست دادند. داده‌ها در مورد ویژگی‌های مختلف بیمار و مقادیر آزمایشگاهی برای تجزیه و تحلیل نتایج مربوط به سطح کراتینین سرم، درمان جایگزینی کلیه، و بقای درمان پس از سیس پلاتین جمع آوری شد. پیامد اولیه CP-AKI بود که به عنوان افزایش قابل توجه کراتینین سرم یا نیاز به درمان جایگزین کلیه در 14 روز پس از اولین دوز سیس پلاتین تعریف شد که نشان دهنده آسیب کلیوی متوسط تا شدید است. پیامدهای ثانویه شامل تعاریف جایگزین CP-AKI و عوارض جانبی عمده کلیوی در 90 روز بود. این مطالعه از رگرسیون لجستیک چند متغیره برای شناسایی عوامل پیش‌بینی‌کننده CP-AKI استفاده کرد و یک مدل ریسک ساده برای افزایش تصمیم‌گیری بالینی ایجاد کرد. تحلیل‌های آماری کالیبراسیون، تبعیض و اعتبار مدل را ارزیابی کردند، آن را با مدل‌های قبلی مقایسه کردند و تجزیه و تحلیل‌های اضافی را بر روی شدت CP-AKI و تأثیر آن بر بقا انجام دادند. بازخورد بیماران نیز از طریق نظرسنجی‌ها و گروه‌های متمرکز جمع‌آوری شد و بر اهمیت یافته‌های مطالعه برای افرادی که درمان سیس پلاتین را در نظر گرفتند، تأکید کرد.

نتایج مطالعه

مطالعه حاضر در ابتدا 34122 بیمار تحت درمان با سیس پلاتین داخل وریدی را در شش موسسه مورد بررسی قرار داد که به 11766 در گروه مشتق و 12951 در گروه اعتبار سنجی پس از حذف کاهش یافت. بررسی ویژگی‌های پایه شباهت‌های قابل‌توجهی را بین هر دو گروه نشان داد، اگرچه با تغییرات در شیوع شرایطی مانند فشار خون بالا، دیابت شیرین، نارسایی احتقانی قلب و سیروز، که در گروه اعتبارسنجی رایج‌تر بودند. برعکس، بیماری مزمن انسدادی ریه در گروه مشتقات شیوع بیشتری داشت. علاوه بر این، دوز متوسط سیس پلاتین تجویز شده در گروه مشتق در مقایسه با گروه اعتبار سنجی بالاتر بود. از نظر پیامدهای ثانویه مطالعه، مدل اولیه تبعیض ثابتی را در پنج تحلیل اضافی نشان داد. به ویژه، آماره تطابق (C) مدل، که نشان‌دهنده توانایی تمایز آن است، حتی پس از حذف بیمارانی که فقط در چهار روز پس از تجویز سیس‌پلاتین پیگیری کراتینین سرم داشتند، در 0.75 ثابت ماند. این حذف شامل 1581 نفر از 36483 بیمار بود که 3/4 درصد از کل بیماران را تشکیل می‌داد.. هنگامی‌که تنظیمات برای دو پیامد ثانویه اول انجام شد، مدل آمار C 0.71 و 0.74 را نشان داد که به ترتیب از تعریف آزادتر و دقیق تر CP-AKI استفاده می‌کرد. توانایی آن در تمایز بیشتر در تجزیه و تحلیل‌های ثانویه برجسته شد، جایی که به طور مداوم از سه مدل قبلی در پیش بینی CP-AKI پیشی گرفت. این مدل در شناسایی بیمارانی که در معرض خطر عوارض جانبی کلیوی عمده بودند طی 90 روز پس از درمان موثرتر بود و به آمار C 0.79 دست یافت که به طور قابل توجهی بهتر از مدل‌های قبلی بود. همبستگی مستقیمی‌ بین شدت CP-AKI و کاهش میزان بقا در هر دو 90 روز و یک سال وجود داشت که با یک آزمون log-rank معنی‌دار (P<0.001) و نسبت خطر تعدیل‌شده 4.63 برای مرحله 3 آسیب حاد کلیه مشخص شد. در مقایسه با عدم آسیب حاد کلیه این تأثیر شدید شدت CP-AKI بر بقا را برجسته کرد. علاوه بر این، مرحله بالاتر CP-AKI به طور مداوم با افزایش احتمال تجربه عوارض جانبی کلیوی در یک دوره 365 روزه همراه بود و بر خطرات بلند مدت مرتبط با CP-AKI تأکید داشت.

نتیجه گیری

به طور خلاصه، در این مطالعه مهم، این امتیاز نوآورانه، که شامل 9 متغیر به راحتی در دسترس است، به طور موثر بیماران را در سطوح مختلف خطر برای CP-AKI متمایز می‌کند. نکته قابل توجه آن که، این مطالعه عوامل خطر جدیدی را برای CP-AKI از جمله هیپومنیزیمی ‌شناسایی کرد. این ارتباط بین شدت CP-AKI و کاهش نرخ بقا را برجسته کرد و بر اهمیت پیش‌بینی دقیق خطر برای بهبود مراقبت از بیمار و نتایج در درمان سیس پلاتین تأکید کرد.

پایان مطلب./