به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، آرتروز (OA) یک بیماری تحلیل‌برنده مفاصل است که با از بین رفتن غضروف و به‌دنبال آن بروز علائم درد عصبی (نوسیسپتیو) همراه است. غضروف مفصلی طبیعی در حالت عادی بدون اعصاب (آنئورال) باقی می‌ماند. فاکتور هدایت عصبی Semaphorin 3A (Sema3A) یک پروتئین ترشح‌شونده مرتبط با غشاء است که دارای خاصیت دافعه شیمیایی برای آکسون‌های عصبی می‌باشد. در مطالعه‌ای که در مجله Bone Research منتشر شده است، تیمی به سرپرستی دکتر یانگ فان از مؤسسه پیشرفته فناوری شنژن (SIAT) وابسته به آکادمی علوم چین، به همراه همکارانش، نقش امیدوارکننده‌ای را برای فاکتور هدایت عصبی Semaphorin 3A (Sema3A) کشف کرده‌اند که به‌طور قابل توجهی پیشرفت آرتروز زانو را با مهار نفوذ اعصاب و حفظ سلامت غضروف کند می‌کند.

تخریب تدریجی غضروف مفصل

انتقال تکاملی در انسان‌ها از راه رفتن بر روی چهار پای به راه رفتن به صورت عمود، به نوعی به شکل‌گیری تمدن انسانی منجر شده است. در طول تحول ما، مفصل زانو نقش مهمی ایفا کرده و در زندگی مدرن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. با این حال، استفاده مفرط و پیری مفاصل زانو در زندگی مدرن معمولاً با آرتروز (OA) همراه است، که یک تخریب تدریجی مفاصل زانو بوده و معمولاً با طیف گسترده‌ای از تغییرات پاتولوژیک همراه است، از جمله هیپرترفی مفاصل غضروفی (کندروسیت‌ها). این بیماری به یکی از دردناک‌ترین بیماری‌هایی که در سطح جهانی گزارش شده، تبدیل شده است. جالب است که بیماران مبتلا به آرتروز در فرآیند تخریب OA، علائم بالینی متفاوتی را نشان می‌دهند. علائم نوسیکپتیو (درد) در مرحله اول مشهود است، همان‌طور که محدودیت حرکتی مفصل زانو در مرحله دوم وجود دارد. مکانیسم‌های پاتولوژیک این دو نوع (درد و محدودیت حرکتی) ناشناخته است. به‌ویژه، نحوه ظهور علائم نوسیکپتیو در طول تخریب تدریجی غضروف مفصل مشخص نیست. غضروف مفصل طبیعی بافتی بی‌عصب است و به‌صورت آناتومیکی به عنوان یک روان‌کننده عمل می‌کند. جالب است که رشد عروقی عصبی در تخریب غضروف مشاهده شده و درد ناشی از آن به نظر می‌رسد به حساس‌سازی محیطی و مرکزی مرتبط باشد. حساس‌سازی محیطی در تمام ساختارهای مفصل به جز غضروف طبیعی رخ می‌دهد، از جمله لیگامان‌ها، کپسول فیبروزی، نقاط تقاطع استخوانی-غضروفی وMenisci. در حین حساس‌سازی مرکزی، بافت‌های قرمزرنگ (dorsal horn) سطحی و عمیق در چندین بخش از نخاع مشاهده می‌شوند که از مفاصل بزرگ به مغز پیوند می‌یابند. فاکتور رشد عصبی (NGF) در تولید درد آرتروز نقش دارد و به‌طور قابل‌توجهی تعداد آتش‌زاهای عصبی مربوط به افزایش زانو را در نورون‌های نخاعی افزایش می‌دهد. برعکس، خنثی‌سازی یا مسدود کردن فعالیت NGF اثرات مسکن را به همراه دارد، که به کاهش تعداد اوستئوکلاست‌های زیرغضروفی در بازسازی استخوان زیرغضروفی مرتبط است. نشان داده شده است که استخوان زیرغضروفی مولکول‌های هدایت عصبی را آزاد کرده و باعث رشد آکسون‌ها و عصب‌رسانی حسی می‌شود که درد آرتروز را میانجی‌گری می‌کند. با این حال، تا به امروز مشخص نیست که آیا کندروسیت‌ها (سلول‌های غضروفی) در غضروف مفصلی غیرکلسیمی به عوامل عصبی واکنش نشان می‌دهند یا خیر. مکانیسم‌های زیرین تخریب غضروف و علائم نوسیکپتیو القا شده نیز ناشناخته است.

بیماری آرتروز (OA)

 آرتروز (OA) یک بیماری شایع و تحلیل‌برنده مفاصل است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به‌ویژه مفصل زانو را هدف قرار می‌دهد. با گذشت زمان، غضروف داخل مفصل فرسوده می‌شود و به استخوان زیرین آسیب وارد می‌کند که منجر به درد، التهاب و کاهش عملکرد مفصل می‌شود. یکی از معماهای اصلی آرتروز، فرآیندی است که در آن فرسایش غضروف و رشد غیرطبیعی اعصاب هر دو باعث ایجاد درد در مفصل می‌شوند.

مولکول سیگنال‌دهنده Sema3A

Sema3A عضوی از خانواده سمفورین‌ها است. این مولکول سیگنال‌دهنده عمدتاً در سیستم عصبی یافت می‌شود و نقش کلیدی در هدایت رشد آکسون‌های عصبی ایفا می‌کند. محققان دریافتند که این مولکول اثرات محافظتی قابل توجهی بر غضروف در آرتروز دارد. در مراحل اولیه پیشرفت آرتروز، بیان Sema3A به‌طور موقت افزایش می‌یابد، اما با از بین رفتن سلول‌های غضروفی به تدریج کاهش می‌یابد. با حذف Sema3A در کندروسیت‌ها (سلول‌های غضروفی) در مدل‌های حیوانی، نفوذ رشته‌های عصبی به داخل غضروف افزایش یافته و باعث تشدید تخریب غضروف و درد مفصلی شد.

درباره مطالعه

برای بررسی پتانسیل درمانی Sema3A، پژوهشگران مجموعه‌ای از آزمایش‌ها را انجام دادند. در مدل‌های موش، تزریق پروتئین Sema3A یا افزایش سطح آن از طریق ژن‌درمانی به‌طور قابل توجهی از تخریب غضروف جلوگیری کرد و نفوذ اعصاب را مهار نمود. در مقابل، زمانی که Sema3A مهار شد، موش‌ها دچار آسیب شدیدتر غضروف و علائم درد بیشتری شدند. در میمون‌های رزوس، ژن‌درمانی با Sema3A تأثیرات محافظتی حتی بیشتری بر غضروف نشان داد و عملکرد بهتری نسبت به درمان‌های رایج با اسید هیالورونیک در کلینیک‌ها داشت. علاوه بر این، محققان دریافتند که پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) دارای میزان زیادی Sema3A است. در یک کارآزمایی بالینی تصادفی‌شده، بیمارانی که تزریق PRP دریافت کردند، کاهش درد قابل توجه و بهبود عملکرد مفصل زانو را تجربه کردند. این یافته‌ها نشان می‌دهند که Sema3A ممکن است نقش حیاتی در اثربخشی درمانی PRP داشته باشد. این مطالعه یک گزینه درمانی زیستی نوین را برای جلوگیری از تحلیل رفتن کندروسیت‌ها ارائه می‌دهد.

پایان مطلب/.