به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، جزایر پانکراس مشتق شده از سلول‌های بنیادی به عنوان منبعی غنی برای تولید انسولین در حال مطالعه هستند، یک درمان برای دیابت نوع 1 که نیاز به دریافت سلول‌های جزایر از اهداکنندگان فوت‌شده را از بین می‌برد. اولین تلاش‌ها برای پیوند سلول‌های جزایر به منظور درمان دیابت نوع 1 نیم قرن پیش آغاز شد. در آن زمان، پزشکان به دنبال بافت پانکراس اهداکنندگان فوت‌شده بودند تا از آن بافتی که تولید انسولین می‌کند، برای پیوند به بیماران استخراج کنند. جزایر انسولین تولید می‌کنند و از آنجا که انسولین جان‌پناهی برای افراد مبتلا به دیابت است، این پیوندها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بودند. پیشرفت‌های چشمگیر و افزایش نرخ موفقیت‌ها منجر به تبدیل پیوند سلول‌های جزایر به درمانی تایید شده در کانادا و اروپا شده است. این تکنیک هنوز در ایالات متحده به عنوان یک درمان تحقیقاتی در نظر گرفته می‌شود.

درباره مطالعه

جزایر پانکراسی مشتق‌شده از سلول‌های بنیادی به‌عنوان یک درمان احتمالی برای دیابت نوع ۱ در حال بررسی هستند. چنین درمان‌های جایگزینی سلول‌های β نیازمند تعداد زیادی از سلول‌های درون‌ریز مشتق از سلول‌های بنیادی هستند که مطابق با استانداردهای تولید بالینی ساخته شده باشند. راجبی و همکارانش پروتکلی را توسعه دادند که از سانتریفیوژ گرادیان چگالی برای غنی‌سازی خوشه‌های سلولی هدف درون‌ریز استفاده می‌کند و در عین حال تعداد سلول‌های ناخواسته و تمایز نیافته به‌درستی را کاهش می‌دهد. خوشه‌های سلولی پس از پیوند به موش‌های فاقد سیستم ایمنی بیشتر بالغ شدند، نشانه‌هایی از عملکرد نشان دادند و تا ۶ ماه پس از پیوند زنده ماندند. این مطالعه از انجام آزمون‌های عملکردی و ایمنی بیشتر این روش در چارچوب درمان‌های بازساختی برای دیابت نوع ۱، از جمله آزمایش روی حیوانات دیابتی، حمایت می‌کند.

روش‌هایی برای بهبود تولید سلول‌های بنیادی

اما در مجموعه‌ای از پیشرفت‌های جدید، تیمی از متخصصان غدد درون‌ریز و پزشکی بازساختی در هلند روش‌هایی را برای بهبود تولید سلول‌های بنیادی استفاده شده برای تولید جزایر تولیدکننده انسولین توسعه داده‌اند. این محققان همچنین روش‌هایی را برای محافظت از "ساختار" سلول‌های جزایر که از تکنیک‌های تولید آن‌ها به‌وجود آمده‌اند، توسعه داده‌اند. در مجموع، این پیشرفت‌ها نشان می‌دهد که عرضه‌ای پایدار از جزایر تولیدشده از سلول‌های بنیادی که می‌توانند به صورت تقاضایی تهیه شوند، امکان‌پذیر است. این تکنیک به سلول‌های بتا، نوعی از جزایر که انسولین تولید می‌کنند، توجه دارد. از دست دادن تدریجی سلول‌های β تولیدکننده انسولین، ویژگی برجسته دیابت نوع 1 است، یک وضعیت خودایمنی که ناشی از ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی است"، دکتر بهاره رجبی، نویسنده اصلی مقاله‌ای جدید در مجله Science Translational Medicine می‌نویسد.

بیماری دیابت نوع 1

"کمبود توده سلول‌های β عملکردی منجر به افزایش غلظت قند خون (هایپرگلیسمی) می‌شود که اگر درمان نشود، می‌تواند به کتونواسیدوز و مرگ منجر شود"، دکتر رجبی، متخصص در پزشکی بازساختی از مرکز پزشکی دانشگاه لیدن در هلند اضافه می‌کند. دیابت نوع 1 یک مشکل بهداشتی جهانی بزرگ است که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سازمان بهداشت جهانی در سال 2022، آخرین سالی که آمار کامل منتشر شد، تخمین زد که 8.75 میلیون نفر در حال زندگی با دیابت نوع 1 هستند. کودکان و بزرگسالان جوان جمعیت‌های قابل توجهی را تشکیل می‌دهند که این بیماری را دارند، که با ناتوانی بدن در تولید انسولین شناخته می‌شود. افراد مبتلا به دیابت نوع 1 باید روزانه انسولین مصرف کنند تا زنده بمانند. در پانکراس، سلول‌های جزایر در خوشه‌هایی رشد می‌کنند و اجزای سلولی هستند که به شکل‌های آلفا و بتا وجود دارند. آن‌ها جزایر لانگرهانس را تشکیل می‌دهند، گروه‌های سلولی که در بافت درون‌ریز پانکراس قرار دارند. سلول‌های آلفا جزایر گلوکاگون تولید می‌کنند، هورمونی پانکراس که به تنظیم سطح قند خون کمک می‌کند. گلوکاگون کبد را تحریک می‌کند تا گلیکوژن—قند ذخیره شده—را به جریان خون آزاد کند، که این فعالیت باعث افزایش قند خون می‌شود. از سوی دیگر، سلول‌های بتا جزایر، هورمون انسولین را تولید می‌کنند. وقتی سلول‌های بتا از بین می‌روند یا آسیب غیرقابل ترمیم می‌بینند، کنترل گلوکز دچار اختلال می‌شود و دیابت نوع 1 ممکن است به وجود آید.

یک درمان بالقوه برای درمان دیابت نوع 1

متخصصان غدد درون‌ریز و کارشناسان پزشکی بازساختی به سلول‌های جزایر β تولیدشده از سلول‌های بنیادی به عنوان یک درمان بالقوه برای درمان دیابت نوع 1 نگاه می‌کنند. در حال حاضر، سلول‌های جزایر از اهداکنندگان فوت‌شده یک گزینه درمانی هستند که برای همه مبتلایان به دیابت نوع 1 مناسب نیست. این درمان نیاز به داروهایی دارد که سیستم ایمنی بدن را سرکوب می‌کنند، به این معنی که پزشکان معمولاً این نوع پیوند سلول‌های جزایر را به بیمارانی ارائه می‌دهند که خطر سرکوب سیستم ایمنی برای آن‌ها قابل تحمل است. دریافت پیوند لزوماً بیماران را از مصرف روزانه انسولین معاف نمی‌کند؛ بسیاری از آن‌ها هنوز نیاز به دوزهای تکمیلی روزانه از این هورمون حیاتی دارند.

بکارگیری سلول‌های بنیادی به عنوان منبعی برای سلول‌های جزایر

با این حال، این حوزه به طور چشمگیری بهبود یافته است زیرا کارشناسان در پزشکی بازساختی علم را اصلاح کرده‌اند و به طور مستمر به سمت سلول‌های بنیادی به عنوان منبع سلول‌های جزایر پیش می‌روند. در ایالات متحده، جایی که پیوند سلول‌های جزایر هنوز به عنوان یک درمان تجربی در نظر گرفته می‌شود، شرکت Vertex Pharmaceuticals از جنوب بوستون، ماساچوست، فعالانه در تحقیقات و آزمایش‌های بالینی ایالات متحده درگیر است. این آزمایش‌ها با همکاری پزشکان، به پیوندهای موفقیت‌آمیز involving استفاده از جزایر تولید شده از سلول‌های بنیادی منجر شده است. آنچه هنوز باید توسعه یابد، طبق گفته تیم هلندی، پروتکل‌ها و تکنیک‌هایی هستند که تضمین می‌کنند عرضه‌ای آماده از سلول‌های بنیادی قابل پیوند وجود دارد که استانداردهای کیفیت بالا و یکنواختی را رعایت می‌کند و سلول‌های ناخواسته کمتری در آن‌ها وجود دارد.

توسعه یک تکنیک تصفیه سلولی جدید

دکتر رجبی و تیم همکارانش یک تکنیک تصفیه سلولی جدید توسعه داده‌اند که می‌تواند جزایر عملکردی از سلول‌های بنیادی برای درمان دیابت نوع 1 با استفاده از روش‌های تولید بالینی استاندارد ایجاد کند. مطالعه گزارش داد که جزایر β تولیدشده از سلول‌های بنیادی در آزمایش‌های مدل‌های حیوانی باقی‌مانده و عملکرد داشته‌اند. این فناوری به سلول‌های بنیادی پرتوان، که قادر به تجدید خود و تبدیل به انواع بی‌شماری از سلول‌های بافتی هستند، وابسته است. دکتر رجبی و همکارانش در مطالعه خود اشاره کردند که مشکلاتی که در این زمینه وجود داشته، شامل کمبود یکنواختی در محصول نهایی و گام‌های تصفیه‌ای بوده است که اغلب ساختار جزایر را آسیب می‌زد. پروتکل‌های جدید آن‌ها این موانع را برطرف کرده‌اند. برای این حوزه به طور کلی، دکتر رجبی و تیم وی معتقدند که تکنیک‌های تولیدی که آن‌ها توسعه داده‌اند می‌تواند به احتمال زیاد به شرایط پزشکی دیگر که قابل درمان با پیوند سلول‌های بنیادی هستند، کمک کند. "این روش ممکن است همچنین به ایجاد درمان‌های مبتنی بر سلول بهبود یافته برای مقاصد پزشکی بازساختی فراتر از زمینه جزایر سلول‌های بنیادی کمک کند"، دکتر رجبی در پایان مطالعه خود نتیجه‌گیری کرده است.

پایان مطلب/.