به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیان، فصل جدیدی از کتاب منتشرشده در سال 2025 توسط اریکا فریدمن نشان می‌دهد که پیوند بین انسان و حیوانات، به‌ویژه حیوانات خانگی، تأثیرات مثبت قابل‌توجهی بر سلامت روان، جسم و کیفیت زندگی دارد. این پژوهش، که بر مدل زیست‌روان‌اجتماعی استوار است، نشان می‌دهد که حیوانات خانگی با کاهش تنهایی، افسردگی و اضطراب، کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و تشویق به فعالیت بدنی، به بهبود سلامت کمک می‌کنند. فعالیت‌های همراه با حیوانات، مانند درمان‌های مبتنی بر حیوانات، می‌توانند استرس را کاهش داده و کیفیت زندگی را ارتقا دهند، اما این فواید اغلب به زمان تعامل محدود هستند. این مطالعه بر نیاز به تحقیقات بیشتر برای هدف‌گذاری درمان‌های مبتنی بر حیوانات برای افراد با نیازها و ویژگی‌های خاص تأکید دارد تا اثربخشی آن‌ها به حداکثر برسد.

 پیوند انسان و حیوان: کلیدی برای سلامت و تندرستی 

حیوانات خانگی از دیرباز همراهان وفادار انسان بوده‌اند، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این پیوند فراتر از دوستی ساده است و می‌تواند سلامت روان، جسم و کیفیت زندگی را به‌طور قابل‌توجهی بهبود بخشد. فصل جدیدی از کتاب منتشرشده در سال 2025 توسط اریکا فریدمن، با استناد به مدل زیست‌روان‌اجتماعی، چگونگی تأثیر مثبت تعامل با حیوانات بر جنبه‌های مختلف سلامت را بررسی می‌کند. این مطالعه نشان می‌دهد که حیوانات خانگی با کاهش تنهایی، افسردگی و اضطراب، کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک و تشویق به فعالیت بدنی، نقش مهمی در تندرستی ایفا می‌کنند. درمان‌های مبتنی بر حیوانات و فعالیت‌های همراه با حیوانات نیز می‌توانند استرس را کاهش دهند، اما فواید آن‌ها اغلب به زمان تعامل محدود است. این یافته‌ها بر اهمیت طراحی درمان‌های هدفمند برای افراد با نیازها و ویژگی‌های خاص تأکید دارند.

مدل زیست‌روان‌اجتماعی و نقش حیوانات

مدل زیست‌روان‌اجتماعی سلامت را به‌عنوان ترکیبی از عوامل روان‌شناختی، جسمانی، اجتماعی، محیطی و معنوی تعریف می‌کند. حیوانات خانگی با تأثیر بر این عوامل، به یکپارچگی سلامت کمک می‌کنند. برای مثال، همراهی با یک سگ یا گربه می‌تواند احساس تنهایی را کاهش دهد، که به‌ویژه برای سالمندان یا افرادی با افسردگی مفید است. مطالعات نشان داده‌اند که نوازش حیوانات خانگی سطح کورتیزول (هورمون استرس) را کاهش می‌دهد و ضربان قلب و فشارخون را در شرایط استرس‌زا تنظیم می‌کند. این اثرات از طریق کاهش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک، که مسئول پاسخ‌های «جنگ یا گریز» است، رخ می‌دهند. علاوه بر این، حیوانات خانگی با تشویق به پیاده‌روی یا بازی، فعالیت بدنی را افزایش می‌دهند، که به بهبود سلامت قلب و عروق و تناسب اندام کمک می‌کند. این تعاملات نشان‌دهنده پیوند عمیق بین جنبه‌های روان‌شناختی، اجتماعی و جسمانی سلامت است.

فواید روان‌شناختی تعامل با حیوانات

یکی از برجسته‌ترین فواید حیوانات خانگی، تأثیر آن‌ها بر سلامت روان است. تنهایی و افسردگی، که به‌ویژه در جوامع مدرن شایع هستند، می‌توانند با حضور حیوانات خانگی کاهش یابند. فریدمن گزارش می‌دهد که تعامل با حیوانات، مانند نوازش یا بازی، می‌تواند سطح سروتونین و دوپامین—نوروترانسمیترهای مرتبط با حس خوشبختی—را افزایش دهد. این اثر به‌ویژه در افرادی که از انزوای اجتماعی رنج می‌برند، مانند سالمندان یا بیماران مزمن، قابل‌توجه است. علاوه بر این، حیوانات خانگی می‌توانند اضطراب را کاهش دهند. برای مثال، مطالعه‌ای نشان داد که حضور یک سگ در محیط‌های استرس‌زا، مانند اتاق انتظار بیمارستان، اضطراب بیماران را به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. این فواید روان‌شناختی نه‌تنها کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشند، بلکه می‌توانند نیاز به مداخلات دارویی را در برخی موارد کاهش دهند.

تأثیر بر سلامت جسمانی و کیفیت زندگی 

حیوانات خانگی نه‌تنها سلامت روان، بلکه سلامت جسمانی را نیز ارتقا می‌دهند. فریدمن تأکید می‌کند که فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی با سگ، به‌ویژه برای افرادی که انگیزه کافی برای ورزش ندارند، به افزایش تناسب اندام کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که صاحبان سگ به‌طور متوسط روزانه 30 دقیقه بیشتر فعالیت بدنی دارند، که خطر بیماری‌های قلبی، دیابت نوع 2 و چاقی را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، تعامل با حیوانات می‌تواند فشارخون و ضربان قلب را در حالت استراحت بهبود بخشد، که به سلامت قلب و عروق کمک می‌کند. کیفیت زندگی (QOL)، که شامل خودارزیابی افراد از سلامت و رضایت از زندگی است، نیز با حضور حیوانات خانگی بهبود می‌یابد. افرادی که با حیوانات تعامل دارند، اغلب گزارش می‌دهند که احساس هدفمندی و شادی بیشتری در زندگی روزمره خود دارند.

درمان‌های مبتنی بر حیوانات: فرصت‌ها و محدودیت‌ها

درمان‌های مبتنی بر حیوانات (AAT) و فعالیت‌های همراه با حیوانات (AAA) به‌عنوان روش‌های مکمل برای بهبود سلامت و کیفیت زندگی در حال گسترش هستند. این روش‌ها در محیط‌هایی مانند بیمارستان‌ها، خانه‌های سالمندان و مراکز توان‌بخشی استفاده می‌شوند. برای مثال، سگ‌های درمانی می‌توانند به کاهش استرس در بیماران سرطانی یا بهبود خلق‌وخو در افراد مبتلا به اختلالات روانی کمک کنند. با این حال، فریدمن تأکید می‌کند که فواید این درمان‌ها اغلب به زمان تعامل محدود است و ممکن است پس از پایان جلسات ادامه نیابد. علاوه بر این، اثربخشی این درمان‌ها به ویژگی‌های فردی، مانند نگرش نسبت به حیوانات یا نوع چالش‌های سلامتی، بستگی دارد. برای مثال، افرادی که به حیوانات علاقه ندارند یا آلرژی دارند، ممکن است از این روش‌ها بهره‌ای نبرند. این مطالعه بر نیاز به تحقیقات بیشتر برای شناسایی افرادی که بیشترین بهره را از AAT می‌برند، تأکید دارد.

چالش‌ها و جهت‌گیری‌های آینده

با وجود فواید آشکار پیوند انسان و حیوان، چالش‌هایی در استفاده گسترده از درمان‌های مبتنی بر حیوانات وجود دارد. یکی از محدودیت‌ها، نبود شواهد کافی برای تعیین دقیق اینکه کدام گروه‌ها از این درمان‌ها بیشترین سود را می‌برند، است. تحقیقات کنونی عمدتاً بر نتایج کوتاه‌مدت تمرکز دارند و داده‌های محدودی درباره اثرات بلندمدت وجود دارد. علاوه بر این، عوامل محیطی، مانند دسترسی به فضاهای مناسب برای نگهداری حیوانات، و عوامل فردی، مانند وضعیت اقتصادی یا سلامت جسمانی، می‌توانند مانع بهره‌مندی از این فواید شوند. فریدمن پیشنهاد می‌دهد که تحقیقات آینده باید بر توسعه شواهد مبتنی بر داده تمرکز کنند تا درمان‌های مبتنی بر حیوانات برای افراد با نیازها و ویژگی‌های خاص، مانند بیماران مبتلا به افسردگی شدید یا سالمندان با تحرک محدود، هدف‌گذاری شوند. همچنین، برنامه‌های آموزشی برای افزایش آگاهی عمومی درباره فواید حیوانات خانگی می‌تواند دسترسی به این مزایا را گسترش دهد.

نتیجه‌گیری: حیوانات، همراهان سلامت ما

پیوند بین انسان و حیوانات، به‌ویژه حیوانات خانگی، گنجینه‌ای برای سلامت و تندرستی است. تحقیقات اریکا فریدمن نشان می‌دهد که این پیوند با کاهش تنهایی، افسردگی و اضطراب، بهبود سلامت جسمانی از طریق فعالیت بدنی و ارتقای کیفیت زندگی، تأثیرات عمیقی بر سلامت دارد. درمان‌های مبتنی بر حیوانات، اگرچه نویدبخش هستند، نیاز به هدف‌گذاری دقیق‌تر دارند تا اثربخشی آن‌ها به حداکثر برسد. با تحقیقات بیشتر و سیاست‌های حمایتی، مانند تسهیل دسترسی به حیوانات خانگی یا گسترش برنامه‌های درمانی، می‌توان این فواید را به افراد بیشتری رساند. حیوانات نه‌تنها همراهان وفادار ما هستند، بلکه می‌توانند کلید زندگی سالم‌تر و شادتری باشند، به‌ویژه در جهانی که استرس و انزوا در آن رو به افزایش است.

پایان مطلب/.