تحقیقات هشدار میدهند: آلودگی هوا، گرمایش زمین و بلایای طبیعی خطر ابتلا به سرطانهایی مانند ریه و روده را تشدید کردهاند!
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، تغییرات اقلیمی و عوامل زیستمحیطی به یکی از چالشهای اصلی سلامت جهانی تبدیل شدهاند. این پدیده نهتنها محیط زیست را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه اثرات عمیقی بر سلامت انسانها، بهویژه در زمینه بیماریهایی مانند سرطان، دارد.
تغییرات اقلیمی و تأثیر آن بر سلامت
تغییرات اقلیمی، از جمله افزایش دمای جهانی، رویدادهای آبوهوایی شدید مانند طوفانها و سیلها، و آلودگی هوا، اثرات گستردهای بر سلامت انسانها دارد. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سالانه حدود 10 میلیون نفر در سراسر جهان بر اثر سرطان جان خود را از دست میدهند. این آمار زمانی نگرانکنندهتر میشود که بدانیم تغییرات اقلیمی میتوانند این بار بیماری را تشدید کنند. گرمایش زمین، افزایش آلودگی هوا، و تخریب زیرساختهای بهداشتی به دلیل بلایای طبیعی، همگی عواملی هستند که خطر ابتلا به سرطان و مشکلات درمان آن را افزایش میدهند.
آلودگی هوا و خطر سرطان
یکی از مهمترین عوامل زیستمحیطی مرتبط با تغییرات اقلیمی، آلودگی هواست. آلودگی هوا، بهویژه ذرات معلق ریز (PM2.5) که از منابع مختلفی مانند آتشسوزیهای جنگلی، فعالیتهای صنعتی و دود وسایل نقلیه تولید میشوند، بهعنوان یکی از عوامل اصلی خطر برای سلامت شناخته میشود. این ذرات ریز میتوانند وارد ریهها شوند و التهاب مزمن، استرس اکسیداتیو و آسیب به بافتها را ایجاد کنند که همگی با افزایش خطر ابتلا به سرطانهایی مانند سرطان ریه و پستان مرتبط هستند.
مطالعات نشان دادهاند که قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آلودگی هوا میتواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد. بهعنوان مثال، آتشسوزیهای جنگلی که به دلیل گرمایش زمین شدت و فراوانی بیشتری پیدا کردهاند، مواد سرطانزایی مانند هیدروکربنهای آروماتیک چندحلقهای (PAHs) و ترکیبات آلی فرار را در هوا منتشر میکنند. این مواد برای بیماران سرطانی، بهویژه افرادی که از سرطان ریه رنج میبرند، خطرناک هستند و میتوانند عوارض درمان و بهبودی را افزایش دهند.
تأثیر تغییرات اقلیمی بر سرطان روده بزرگ زودرس
یکی از موضوعات نگرانکننده در سالهای اخیر، افزایش موارد سرطان روده بزرگ زودرس (EOCRC) در افراد زیر 50 سال است. این نوع سرطان که در گذشته بیشتر در افراد مسنتر دیده میشد، اکنون در میان جوانترها رو به افزایش است. پژوهشها نشان میدهند که عوامل زیستمحیطی ممکن است نقش مهمی در این روند داشته باشند. آلودگیهای زیستمحیطی، مانند مواد شیمیایی موجود در آب و غذا، و تغییرات در کیفیت منابع غذایی به دلیل تغییرات اقلیمی، میتوانند به افزایش خطر ابتلا به این بیماری کمک کنند.
بهعنوان مثال، تغییرات اقلیمی میتوانند کیفیت آب و غذا را تحت تأثیر قرار دهند. افزایش دما و تغییرات در الگوهای بارندگی ممکن است باعث آلودگی منابع آب با مواد شیمیایی مضر شود که با خطر سرطان روده بزرگ مرتبط هستند. همچنین، رژیمهای غذایی ناسالم که به دلیل تغییرات اقلیمی و کاهش دسترسی به غذاهای تازه و سالم رایجتر شدهاند، میتوانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. این عوامل بهویژه در جوامع محروم که دسترسی کمتری به منابع سالم دارند، تأثیر بیشتری دارند.
چالشهای جراحی سرطان در شرایط تغییرات اقلیمی
جراحی یکی از روشهای اصلی درمان سرطان است، اما تغییرات اقلیمی چالشهای متعددی را برای ارائه این خدمات ایجاد کردهاند. رویدادهای آبوهوایی شدید، مانند طوفانها، سیلها و آتشسوزیهای جنگلی، میتوانند زیرساختهای بهداشتی را تخریب کنند، زنجیره تأمین تجهیزات پزشکی را مختل کنند و دسترسی بیماران به بیمارستانها را دشوار سازند. بهعنوان مثال، طوفانهای هیلن و میلتون در سالهای اخیر در جنوب شرقی ایالات متحده باعث بسته شدن بیمارستانها و اختلال در خدمات جراحی شدند.
این اختلالات میتوانند به تأخیر در تشخیص و درمان سرطان منجر شوند. تأخیر در جراحی، شیمیدرمانی یا پرتودرمانی میتواند پیشرفت بیماری را تسریع کند و شانس بهبودی بیماران را کاهش دهد. علاوه بر این، آلودگی هوا و قرار گرفتن در معرض مواد سمی میتوانند وضعیت سلامتی بیماران را قبل و بعد از جراحی بدتر کنند. بهعنوان مثال، بیماران سرطانی که در معرض دود ناشی از آتشسوزیهای جنگلی قرار دارند، ممکن است با مشکلات تنفسی و عوارض جراحی بیشتری مواجه شوند.
تأثیرات اجتماعی و اقتصادی تغییرات اقلیمی
تغییرات اقلیمی تأثیرات نابرابری بر جوامع مختلف دارد. جوامع کمدرآمد، اقلیتهای نژادی و مناطق روستایی اغلب بیشترین آسیب را از بلایای اقلیمی و آلودگیهای زیستمحیطی میبینند. این گروهها معمولاً دسترسی کمتری به خدمات بهداشتی باکیفیت دارند و در نتیجه، با پیامدهای شدیدتری از سرطان مواجه میشوند. بهعنوان مثال، پس از طوفانهای بزرگ مانند کاترینا و سندی در ایالات متحده، بیماران سرطانی در مناطق محروم با مشکلات بیشتری در دسترسی به مراقبتهای پزشکی مواجه شدند.
این نابرابریها نهتنها به دلیل کمبود زیرساختهای بهداشتی، بلکه به دلیل موانع سیستمی مانند تبعیض نژادی و کمبود بودجه برای مراقبتهای بهداشتی در این مناطق تشدید میشوند. این مسائل باعث میشوند که بیماران در این جوامع با تأخیر در تشخیص و درمان مواجه شوند، که میتواند به نتایج بدتری مانند پیشرفت بیماری و افزایش مرگومیر منجر شود.
راهکارهای پیشنهادی برای کاهش تأثیرات
برای مقابله با تأثیرات تغییرات اقلیمی بر سرطان و مراقبتهای بهداشتی، راهکارهای متعددی پیشنهاد شده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- ارزیابی خطر بیماران: توسعه ابزارهایی برای شناسایی بیمارانی که در معرض خطر بالای عوارض ناشی از تغییرات اقلیمی هستند، میتواند به بهبود نتایج جراحی و درمان کمک کند. سازمانهایی مانند NOAA و EPA ابزارهایی برای ارزیابی خطرات اقلیمی ارائه کردهاند که میتوانند در سیستمهای بهداشتی ادغام شوند.
- کاهش آلودگی هوا: بهبود کیفیت هوا از طریق کاهش انتشار گازهای گلخانهای و کنترل منابع آلودگی مانند آتشسوزیهای جنگلی میتواند خطر ابتلا به سرطان و عوارض جراحی را کاهش دهد. بیمارستانها میتوانند با نصب سیستمهای تصفیه هوا و نظارت بر کیفیت هوا، محیط ایمنتری برای بیماران فراهم کنند.
- استفاده از خدمات سلامت از راه دور: گسترش خدمات تلهمدیسین و مراقبتهای خانگی میتواند به بیماران سرطانی کمک کند تا در شرایط اضطراری، مانند طوفانها، به مراقبتهای لازم دسترسی داشته باشند. این روش همچنین میتواند ردپای کربن مرتبط با رفتوآمد به بیمارستانها را کاهش دهد.
- پذیرش روشهای پایدار در جراحی: استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر در بیمارستانها، کاهش استفاده از وسایل یکبارمصرف و اتخاذ استانداردهای پایدار میتواند به کاهش اثرات زیستمحیطی سیستمهای بهداشتی کمک کند.
- تقویت زیرساختهای بهداشتی: طراحی بیمارستانها و مراکز درمانی برای مقاومت در برابر بلایای اقلیمی، مانند سیل و طوفان، میتواند از اختلال در خدمات جلوگیری کند. این شامل بهبود سیستمهای برقی و ذخیرهسازی تجهیزات پزشکی است.
- آموزش عمومی و حرفهای: آموزش پزشکان، پرستاران و عموم مردم درباره تأثیرات تغییرات اقلیمی بر سلامت میتواند آگاهی را افزایش دهد و رفتارهای پیشگیرانه را ترویج کند. برنامههای آموزشی باید در سیستمهای آموزشی پزشکی گنجانده شوند.
- تخصیص عادلانه منابع: سرمایهگذاری در جوامع محروم برای بهبود دسترسی به غربالگری سرطان، درمان و برنامههای آمادگی برای بلایا میتواند نابرابریهای موجود را کاهش دهد.
نتیجهگیری
تغییرات اقلیمی تهدیدی جدی برای سلامت جهانی، بهویژه در زمینه پیشگیری و درمان سرطان، ایجاد کرده است. آلودگی هوا، رویدادهای آبوهوایی شدید و نابرابریهای اجتماعی همگی به افزایش خطر ابتلا به سرطان و مشکلات در ارائه مراقبتهای بهداشتی کمک میکنند. با این حال، با اتخاذ راهکارهای پایدار، بهبود زیرساختها و افزایش آگاهی عمومی، میتوان تأثیرات منفی این پدیده را کاهش داد.
برای موفقیت در این مسیر، همکاری بین سیاستگذاران، ارائهدهندگان خدمات بهداشتی و جوامع ضروری است. با اجرای استراتژیهای پیشنهادی، میتوانیم به سمت سیستمهای بهداشتی مقاومتر در برابر تغییرات اقلیمی حرکت کنیم و اطمینان حاصل کنیم که بیماران سرطانی، حتی در شرایط دشوار، به مراقبتهای لازم دسترسی دارند. آگاهی و اقدام بهموقع میتواند زندگی میلیونها نفر را نجات دهد و آیندهای سالمتر برای همه رقم بزند.
پایان مطلب./