به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیان، مطالعه‌ای از مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های اروپا (ECDC) نشان می‌دهد که انواع پرخطر ویروس پاپیلومای انسانی (HPV16 و 18)، که مسئول حدود 74 درصد از سرطان‌های دهانه رحم هستند، در زنان دانمارکی واکسینه‌شده با واکسن‌های 4 و 9 والان تقریباً به طور کامل حذف شده‌اند. این پژوهش، منتشرشده در مجله Eurosurveillance، نمونه‌های سلولی دهانه رحم 17,252 زن 22 تا 30 ساله را بین سال‌های 2017 تا 2024 بررسی کرد. نتایج نشان داد که شیوع HPV16/18 در زنان واکسینه‌شده از 15-17 درصد پیش از بعد از ابتلا به کمتر از 1 درصد در سال 2021 کاهش یافته است، که نشانه‌ای قوی از ایمنی جمعی است. با این حال، حدود یک‌سوم زنان همچنان به انواع پرخطر HPV غیرواکسنی مبتلا بودند و میزان بروز این انواع در زنان واکسینه‌شده بیشتر بود. این یافته‌ها بر لزوم ادامه غربالگری سرطان دهانه رحم تا زمان رسیدن زنان واکسینه‌شده با واکسن 9 والان به سن غربالگری تأکید دارد.

موفقیت واکسن HPV در کاهش انواع 16 و 18
واکسیناسیون HPV در دانمارک از سال 2008 برای دختران آغاز شد و از سال 2017 واکسن 9 والان جایگزین واکسن 4 والان شد. این مطالعه نشان داد که شیوع انواع HPV16 و 18، که پیش‌تر مسئول سه‌چهارم سرطان‌های دهانه رحم بودند، در زنان واکسینه‌شده به کمتر از 1 درصد کاهش یافته است. این کاهش چشمگیر نشان‌دهنده تأثیر قوی واکسن‌ها در ایجاد ایمنی جمعی است، زیرا حتی در زنان واکسینه‌نشده، شیوع این انواع به 5 درصد کاهش یافت. این موفقیت به کاهش قابل‌توجه خطر سرطان دهانه رحم در نسل‌های واکسینه‌شده منجر شده است. با این حال، تداوم انواع پرخطر غیرواکسنی نشان می‌دهد که واکسن‌های کنونی به‌تنهایی نمی‌توانند این سرطان را به طور کامل حذف کنند.

تداوم تهدید انواع پرخطر غیرواکسنی
با وجود موفقیت در حذف HPV16 و 18، این مطالعه نشان داد که حدود یک‌سوم زنان مورد بررسی همچنان به انواع پرخطر HPV غیرواکسنی مبتلا بودند. این انواع، که توسط واکسن‌های 2 و 4 والان پوشش داده نمی‌شوند، مسئول 26 درصد سرطان‌های دهانه رحم پیش از شروع برنامه واکسیناسیون بودند. نکته قابل‌توجه این است که میزان بروز این انواع پرخطر در زنان واکسینه‌شده بیشتر از زنان واکسینه‌نشده بود. این یافته نشان‌دهنده پدیده‌ای به نام «جایگزینی نوع» است، که در آن کاهش انواع هدف واکسن ممکن است به افزایش شیوع انواع دیگر منجر شود. این موضوع بر اهمیت ادامه برنامه‌های غربالگری برای شناسایی و مدیریت این عفونت‌ها تأکید دارد.

روش‌شناسی مطالعه و داده‌های جمع‌آوری‌شده
این پژوهش، که بخشی از مطالعه تصادفی "Trial23" بود، نمونه‌های سلولی دهانه رحم از 17,252 زن 22 تا 30 ساله را در دانمارک بررسی کرد. غربالگری سرطان دهانه رحم در این کشور از سن 23 سالگی آغاز می‌شود و 84 درصد زنان در این مطالعه حداقل یک نمونه سلولی ارائه کردند. محققان تا سه نمونه متوالی از هر شرکت‌کننده را برای حضور HPV آزمایش کردند و شیوع، پایداری و بروز انواع پرخطر را در زنان واکسینه‌شده و غیرواکسینه‌شده مقایسه کردند. داده‌ها نشان داد که در حالی که واکسن‌ها در کاهش HPV16 و 18 بسیار موفق بودند، انواع پرخطر غیرواکسنی همچنان چالشی برای سلامت زنان هستند و نیاز به استراتژی‌های غربالگری قوی را برجسته می‌کنند.

پیامدها برای غربالگری سرطان دهانه رحم
کاهش چشمگیر HPV16 و 18 در زنان واکسینه‌شده، این پرسش را مطرح کرده که آیا می‌توان استراتژی‌های غربالگری کنونی را در دانمارک تعدیل یا حتی متوقف کرد. با این حال، تداوم شیوع بالای انواع پرخطر غیرواکسنی، به‌ویژه در زنان واکسینه‌شده، نشان می‌دهد که غربالگری همچنان ضروری است. محققان پیشنهاد می‌کنند که تا زمانی که زنانی که با واکسن 9 والان (که پوشش گسترده‌تری دارد) واکسینه شده‌اند به سن غربالگری برسند، غربالگری با شدت کمتر ممکن است منطقی باشد. پس از آن، بازنگری در استراتژی‌های غربالگری برای تطبیق با کاهش خطر کلی سرطان دهانه رحم ضروری خواهد بود. این رویکرد می‌تواند هزینه‌های نظام سلامت را کاهش دهد و در عین حال حفاظت کافی را فراهم کند.

اهمیت ایمنی جمعی و چالش‌های پیش‌رو
کاهش 5 درصدی شیوع HPV16 و 18 در زنان واکسینه‌نشده نشان‌دهنده ایمنی جمعی قوی در جمعیت دانمارک است. این پدیده نتیجه پوشش بالای واکسیناسیون در میان دختران است که از انتقال این انواع در کل جمعیت جلوگیری کرده است. با این حال، افزایش بروز انواع پرخطر غیرواکسنی در زنان واکسینه‌شده زنگ خطری برای برنامه‌های پیشگیری است. این موضوع نشان می‌دهد که واکسن‌های کنونی، هرچند مؤثر، نمی‌توانند تمام انواع پرخطر HPV را پوشش دهند. توسعه واکسن‌های نسل بعدی با پوشش گسترده‌تر و تقویت برنامه‌های آموزشی برای افزایش آگاهی عمومی می‌تواند به کاهش این چالش‌ها کمک کند. این مطالعه بر نیاز به رویکردهای ترکیبی در پیشگیری از سرطان دهانه رحم تأکید دارد.

چشم‌انداز آینده و توصیه‌ها
محققان این مطالعه توصیه می‌کنند که تحقیقات آینده بر توسعه واکسن‌هایی با پوشش گسترده‌تر برای انواع پرخطر HPV غیرواکسنی تمرکز کند. همچنین، بهبود تست‌های غربالگری برای شناسایی دقیق‌تر این انواع می‌تواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثرتر منجر شود. این مطالعه همچنین بر اهمیت ادامه آموزش عمومی در مورد فواید واکسیناسیون HPV و غربالگری منظم تأکید دارد. با توجه به اینکه سرطان دهانه رحم پس از سرطان سینه شایع‌ترین سرطان در زنان 15 تا 44 ساله در اروپا است، این یافته‌ها راه را برای بهبود استراتژی‌های پیشگیری و کاهش بار این بیماری هموار می‌کنند. انتظار می‌رود که با ورود زنان واکسینه‌شده با واکسن 9 والان به سن غربالگری، خطر کلی سرطان دهانه رحم کاهش یابد.

نتیجه‌گیری
مطالعه مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های اروپا نشان داد که واکسن‌های HPV در دانمارک تقریباً انواع پرخطر HPV16 و 18 را در زنان واکسینه‌شده حذف کرده‌اند، با کاهش شیوع از 15-17 درصد به کمتر از 1 درصد تا سال 2021. این موفقیت، همراه با کاهش 5 درصدی در زنان غیرواکسینه‌شده، نشان‌دهنده ایمنی جمعی قوی است. با این حال، شیوع بالای انواع پرخطر غیرواکسنی، به‌ویژه در زنان واکسینه‌شده، بر نیاز به ادامه غربالگری تأکید دارد. این مطالعه پیشنهاد می‌کند که تا زمان رسیدن زنان واکسینه‌شده با واکسن 9 والان به سن غربالگری، غربالگری با شدت کمتر منطقی است، اما توقف کامل آن توصیه نمی‌شود. تحقیقات آینده باید بر توسعه واکسن‌های جامع‌تر و بهبود تست‌های غربالگری تمرکز کند تا خطر سرطان دهانه رحم را به حداقل برساند.
پایان مطلب/