به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیان، مطالعه‌ای که در نشریه Current Issues in Molecular Biology در تاریخ اول سپتامبر 2025 منتشر شده، نقش زیرواحد بتای نوع 9 پروتئازوم (PSMB9) را به عنوان یک تنظیم‌کننده کلیدی در منظره ایمنی تومور و نشانگر پیش‌آگهی برای پاسخ به ایمونوتراپی‌های مبتنی بر سلول T بررسی کرده است، این پژوهش به سرپرستی سینران ما و وِیدونگ هان از دانشگاه نانکای و بیمارستان عمومی ارتش خلق چین در پکن، نشان می‌دهد که PSMB9 با فعال‌سازی مسیرهای ایمنی (مانند پاسخ IFN و سیگنال‌دهی سیتوکین) و افزایش نفوذ سلول‌های T، به بهبود پاسخ به مهارکننده‌های چک‌پوینت ایمنی (ICIs) و درمان CAR-T کمک می‌کند، این یافته‌ها می‌توانند درمان سرطان را شخصی‌سازی کرده و نرخ بقای بیماران (که در سال 2024 به دلیل مقاومت دارویی کاهش یافته بود) را افزایش دهند، همچنین با شناسایی بیماران پاسخ‌دهنده، هزینه‌های درمانی را بهینه‌سازی می‌کنند و به کاهش نابرابری‌های دسترسی به درمان در مناطق کم‌منابع کمک می‌کنند.

اهمیت ایمونوتراپی و نیاز به نشانگرهای زیستی
ایمونوتراپی، به‌ویژه با استفاده از مهارکننده‌های چک‌پوینت ایمنی (ICIs) و درمان سلول T مجهز به گیرنده آنتی‌ژن کایمریک (CAR-T)، تحول عظیمی در درمان سرطان ایجاد کرده است، اما بسیاری از بیماران به این درمان‌ها پاسخ نمی‌دهند، شناسایی نشانگرهای زیستی قابل‌اعتماد برای پیش‌بینی پاسخ درمانی و نتایج بیماران، اولویت اصلی است، PSMB9 به عنوان زیرواحد کاتالیتیک ایمونوپروتئازوم، در پردازش و ارائه آنتی‌ژن از طریق مولکول‌های MHC کلاس I نقش دارد، و پتانسیل آن به عنوان نشانگری برای تنظیم پاسخ ایمنی در سرطان‌ها مورد توجه قرار گرفته است، این مطالعه با تحلیل جامع، نقش PSMB9 را در انواع مختلف سرطان‌ها بررسی کرده و کاربرد آن را در استراتژی‌های درمانی شخصی‌سازی‌شده برجسته می‌کند.

نقش PSMB9 در ایمنی تومور
PSMB9 با تنظیم فرآیندهای ایمنی، از جمله پاسخ IFN-γ، سیگنال‌دهی سیتوکین، و نفوذ سلول‌های T CD8+، منظره ایمنی تومور را شکل می‌دهد، این پروتئین در اکثر سرطان‌ها بیش‌فعال است و با مراحل پاتولوژیک پیشرفته در برخی موارد مرتبط است، اما با شاخص‌های بنیادی تومور (stemness) رابطه منفی دارد، افزایش بیان PSMB9 با فعال‌سازی مسیرهای ایمنی و کاهش مقاومت به ایمونوتراپی همراه است، که می‌تواند به شناسایی بیمارانی با شانس بالاتر برای موفقیت درمانی کمک کند، این نقش دوگانه (تنظیم‌کنندگی و پیش‌آگهی) PSMB9 را به ابزاری ارزشمند در پزشکی دقیق تبدیل می‌کند.

الگوهای بیان و تغییرات ژنومی PSMB9
تحلیل داده‌های TCGA و GTEx نشان داد که PSMB9 در بافت‌های طبیعی (مانند طحال) و تومورها (مانند لنفوم و ملانوم) به طور متفاوتی بیان می‌شود، در اکثر سرطان‌ها (مانند GBM، BRCA، LUAD) افزایش بیان و در برخی (مانند UCS) کاهش بیان مشاهده شد، تغییرات ژنومی مانند حذف عمیق (در نوپلاسم‌های لنفی B) و amplifikation (در کولانژیوکارسینوما) گزارش شده است، همبستگی مثبت با تغییرات اپی‌ژنتیکی RNA (مانند m6A) در برخی سرطان‌ها و منفی در دیگران، پیچیدگی تنظیم PSMB9 را نشان می‌دهد، که می‌تواند به طراحی درمان‌های هدفمند کمک کند.

تأثیر بر پیش‌آگهی و بقای بیمار
تحلیل بقا با مدل کاکس نشان داد که بیان بالای PSMB9 در برخی سرطان‌ها (مانند GBMLGG، PAAD) با کاهش بقا و در برخی دیگر (مانند SKCM، THCA) با افزایش بقا همراه است، این اثرات متضاد به نوع سرطان وابسته است، به عنوان مثال، در ملانوم، PSMB9 با بقای بهتر مرتبط است، در حالی که در آدنوکارسینوم پانکراس با پیش‌آگهی ضعیف‌تر، این تنوع، نیاز به تحلیل زمینه‌محور را برجسته می‌کند و می‌تواند راهنمای انتخاب بیماران برای ایمونوتراپی باشد.

ارتباط با پاسخ ایمنی و سلول‌های ایمنی
PSMB9 با مسیرهای ایمنی (مانند TNFA و IL6-JAK-STAT) و ژن‌های تنظیم‌کننده چک‌پوینت (مانند PD-L1، CTLA4) همبستگی مثبت دارد، افزایش بیان آن با نفوذ سلول‌های T CD8+، دندریتیک‌ها، و ماکروفاژها در microenvironment تومور مرتبط است، این یافته‌ها نشان می‌دهند که PSMB9 می‌تواند پاسخ ایمنی ضدتومور را تقویت کرده و مقاومت به ایمونوتراپی را کاهش دهد، که به بهبود اثربخشی درمان‌های مبتنی بر T کمک می‌کند.

پیش‌بینی پاسخ به ICIs
تحلیل 25 کohort ایمونوتراپی نشان داد که بیان بالای PSMB9 با پاسخ بهتر به ICIs (مانند ضد PD-1 در ملانوم) همراه است، همبستگی مثبت با بار جهش تومور (TMB) در سرطان‌هایی مانند BRCA و MSI در COAD، قدرت پیش‌بینی PSMB9 را تأیید می‌کند، منحنی‌های کاپلان-مایر و نسبت پاسخ‌دهندگان در زیرگروه‌های با بیان بالا، مزیت بقا را نشان داد، که با امضاهای شناخته‌شده (مانند CD8) قابل‌مقایسه است، این پتانسیل پیش‌بینی، انتخاب بیماران مناسب را تسهیل می‌کند.

نقش در درمان CAR-T
غربالگری CRISPR/Cas9 در سلول‌های Nalm6 نشان داد که از دست دادن PSMB9 مقاومت به CAR-T CD19 را افزایش می‌دهد، سلول‌های PSMB9KO در کوکالتور با CAR-T، مزیت بقا داشتند، تحلیل داده‌های بالینی (GSE153670) نیز بیان بالاتر PSMB9 را با رمیشن کامل مرتبط کرد، این یافته‌ها مکانیسم جدیدی برای فرار تومور از CAR-T را پیشنهاد می‌دهد، که می‌تواند به بهینه‌سازی این درمان کمک کند.

چالش‌ها و موانع فنی
چالش‌های اصلی شامل ناهمگونی بیان PSMB9 در سرطان‌های مختلف، نیاز به اعتبارسنجی بالینی گسترده، و هزینه‌های بالای غربالگری ژنومی است، تداخل عوامل محیطی و تنوع ژنتیکی بیماران، دقت پیش‌بینی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، رفع این موانع نیازمند استانداردسازی پروتکل‌ها، توسعه ابزارهای ارزان‌تر، و همکاری بین‌المللی است، که می‌تواند به پذیرش گسترده‌تر و کاهش نابرابری‌های درمانی منجر شود.

تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی
بهبود پیش‌آگهی با PSMB9 می‌تواند هزینه‌های درمان ناکام (میلیاردها دلار در سال) را کاهش دهد، ایجاد مشاغل در بیوانفورماتیک و ایمونوتراپی، اقتصاد سلامت را تقویت می‌کند، افزایش آگاهی عمومی از طریق آموزش، پذیرش فناوری را تسهیل می‌کند، کاهش نیاز به روش‌های تهاجمی، اثرات زیست‌محیطی را کم کرده و به پایداری جهانی کمک می‌کند، که در مناطق کم‌منابع اهمیت دارد.

نوآوری‌های آینده و سیاست‌گذاری
توسعه نانوتکنولوژی برای تشخیص PSMB9، ادغام هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌ها، و استفاده از چاپ سه‌بعدی برای ابزارها، دقت و دسترسی را افزایش می‌دهد، سیاست‌گذاری مبتنی بر داده‌های PSMB9 می‌تواند برنامه‌های غربالگری را گسترش دهد، همکاری بین‌المللی بین محققان و صنعت، فناوری را به بازار می‌رساند، این تلاش‌ها به اکوسیستم درمانی یکپارچه منجر می‌شوند، که به سیاست‌های سلامت جهانی و کاهش مرگ‌ومیر کمک می‌کند.

آموزش و توانمندسازی
برنامه‌های آموزشی برای پزشکان و بیماران، استفاده از PSMB9 را تسهیل می‌کند، کارگاه‌های آنلاین آگاهی را در مناطق دوردست افزایش می‌دهند، همکاری با سازمان‌های غیرانتفاعی، دسترسی را بهبود می‌بخشد، این اقدامات به توانمندسازی جوامع، کاهش ترس از سرطان، و ترویج فرهنگ پیشگیری منجر می‌شوند، که به نسل جدید آموزش می‌دهد و به پایداری اجتماعی کمک می‌کند.

نقش در پزشکی شخصی‌سازی‌شده و آینده‌پژوهی
PSMB9 با پیش‌بینی پاسخ به ICIs و CAR-T، پتانسیل بالایی در پزشکی شخصی‌سازی‌شده دارد، که درمان را بر اساس پروفایل ایمنی فرد تنظیم می‌کند، تحقیقات آینده با ترکیب ژنومیک و ایمونولوژی، مکانیسم‌های دقیق‌تر را روشن می‌کند، توسعه کیت‌های قابل‌حمل و کم‌هزینه، دسترسی را در مناطق محروم افزایش می‌دهد، این نوآوری‌ها به آینده‌ای با درمان مؤثرتر، کاهش عوارض، و عدالت در مراقبت منجر می‌شوند، که میراثی برای نسل‌های آینده خواهد بود.

نتیجه‌گیری و چشم‌انداز
این مطالعه نشان می‌دهد که PSMB9 تنظیم‌کننده کلیدی منظره ایمنی تومور است و به عنوان نشانگری قوی برای پیش‌آگهی و پاسخ به ایمونوتراپی‌های مبتنی بر T عمل می‌کند، با بهبود شناسایی بیماران پاسخ‌دهنده و کاهش مقاومت درمانی، این فناوری می‌تواند بقا را افزایش داده و هزینه‌ها را بهینه کند، سرمایه‌گذاری در تحقیقات، اعتبارسنجی، و همکاری جهانی، پتانسیل آن را به واقعیت بالینی تبدیل می‌کند، این نوآوری می‌تواند به آینده‌ای با درمان‌های شخصی‌سازی‌شده، کاهش نابرابری‌ها، و سلامت بهتر منجر شود، که میراثی ارزشمند برای نسل‌های آینده خواهد بود، و به جامعه پزشکی انگیزه‌ای برای نوآوری ادامه‌دار ارائه می‌دهد.
پایان مطلب/.