به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، تخریب و بازسازی غلاف میلین مشخصه‌ی اختلالات عصبی چون مولتیپل اسکلروزیس (بیماری ام اس) است. کلسترول جزء ضروری غلاف میلین است. بنابراین، کلسترول موجود در غلاف میلین بازسازی شده، از میلین آسیب دیده بازیافت و یا دوباره به صورت موضعی تولید می شود.

دانشمندان موسسه ماکس پلانک دریافتند که در سلول عصبی به دنبال آسیب مزمن بر خلاف آسیب حاد، کلسترول لازم برای بازسازی غلاف میلین به سختی بازیافت می شود. این در حالی است که تولید کلسترول جدید، تعیین کننده‌ی کارایی ترمیم است. بنابراین، نه تنها خود سلول‌های سازنده میلین، بلکه سلول‌های عصبی نیز سهم مهمی در بازسازی دارند.

سنتز کلسترول در سلول‌های عصبی، فراهم آمدن مواد لازم در تولید میلین جدید را در سلول‌های جدید تشکیل دهنده میلین تضمین می‌کند. این مسئله می‌تواند بر موفقیت درمانی اختلالات میلین، مانند مولتیپل اسکلروزیس تأثیر بگذارد.

هنگامی که ضایعات در اختلالات میلین مانند مولتیپل اسکلروزیس ایجاد می شوند؛ غلاف میلین، لایه عایق غنی از کلسترول و چربی، در اطراف رشته های عصبی از بین می رود. به همین علت، به منظور جلوگیری از آسیب دائمی، رشته‌های عصبی بدون میلین باید در سریع‌ترین زمان ممکن توسط میلین تازه بازسازی‌شده محافظت شوند. در مرحله حاد اختلال نیز، میلین معیوب فراوان است.

کلسترول توسط سلول‌های فاگوسیت از میلین معیوب گرفته و مجدداً پردازش می شود و در اختیار سلول‌های سازنده میلین قرار می‌گیرد. این فرآیند ترمیم اغلب در بیماران جوان‌تر به سرعت انجام می‌شود. با این حال، هر چه این اختلال بیشتر طول بکشد، کارایی این فرآیند بحرانی کمتر می‌شود. زیرا، فاگوسیت‌های مغز می‌توانند به فوم سل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تبدیل شوند که توانایی بازیافت کلسترول را ندارند.

تخریب مزمن و مکرر غلاف‌های میلین در نهایت رشته‌های عصبی را برای همیشه بدون میلین باقی می‌گذارد. بنابراین میلین و کلسترول تخریب شده در ضایعات مزمن کمیاب هستند. کلسترول سلول‌های عصبی به بازسازی سلول‌های سازنده میلین کمک می‌کند.

محققان، سلول‌های عصبی موش‌های مدل دارویی و ژنتیکی با نقص میلین را بررسی کردند. نورون‌ها به طور معمول اکثر نیاز کلسترول خود را با جذب لیپوپروتئین‌های غنی از لیپید با تولید مقادیر اندک میلین پوشش می‌دهند. در ضایعات حاد، تولید کلسترول در سلول‌های عصبی بسیار بیشتر کاهش می‌یابد و به طور شگفت انگیزی، نورون‌های مدل‌های ضایعات مزمن، تولید کلسترول را افزایش می‌دهند.

به منظور بررسی ارتباط این مشاهدات، محققان به طور ژنتیکی سنتز کلسترول را در نورون‌ها و سلول‌های سازنده‌ی میلین (الیگودندروسیت) موش غیرفعال کردند. در جهش‌های عصبی و الیگودندروگلیال، بازسازی غلاف‌های میلین در ضایعات مزمن به شدت کاهش یافت. با این حال، بر خلاف سلول‌های جهش‌یافته‌ی گلیال، کلسترول موجود در سلول‌های عصبی نیز تکثیر سلول‌های پیش‌ساز اولیگودندروسیت را افزایش می‌دهد. به تعبیری دیگر، افزایش سنتز کلسترول تحت تأثیر پیام‌های عصبی برای تکثیر و تمایز سلول‌های پیش ساز الیگودندروسیت برای تسهیل میلین سازی ضروری است. درمان با یک رژیم غذایی غنی از کلسترول نیز تأثیر مثبت مشابهی بر این سلول‌های پیش ساز داشت.

اگرچه ضایعات حاد و مزمن مکانیسم‌های ترمیم درون‌زای متفاوتی دارند؛ اما، در دسترس بودن و مدیریت کلسترول و سایر چربی‌ها در نهایت سهم قابل توجهی در کارایی بازسازی میلین دارد. مطالعات بعدی در مورد توسعه‌ی مفاهیم درمانی برای بیماران مبتلا به اختلالات میلین است که در آن ضایعات حاد و مزمن می‌توانند به طور همزمان درمان شوند.

کلسترول به عنوان تنها جزء جدایی ناپذیر غلاف میلین شناخته شده است که برای توسعه میلین در هر دو سیستم عصبی مرکزی و محیطی ضروری و محدود کننده‌ی سرعت بازسازی میلین است. 

پایان مطلب/

لینک منبع:

https://neurosciencenews.com/cholesterol-myelin-regeneration-19630/

https://www.cell.com/cell-reports/fulltext/S2211-1247(21)01359-0?_returnURL=https%3A%2F%2Flinkinghub.elsevier.com%2Fretrieve%2Fpii%2FS2211124721013590%3Fshowall%3Dtrue

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21343408/