به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی بنیان، در بسیاری از نقاط جهان، تعداد فزاینده‌ای از زنان، تولد اولین فرزند خود را تا پایان سی سالگی و حتی تا چهل سالگی به تعویق می‌اندازند. در این سن، تخمک‌های آنها به سرعت در حال زوال است و حتی با انجام IVF، امید لقاح آنها تضمین شده نیست. در پیشرفتی بزرگ محققان توانستند به صورت مؤثر تخمک‌های زنی ۴۰ ساله را تغییر دهند تا مشابه تخمک‌های ۲۰ ساله شود. نتایج این پژوهش که توسط محققان دانشگاه Hebrew انجام شده، در مجله Aging cell منتشر شده است.

زنان در زمان تولد با تمامی تخمک‌هایی که در طول زندگی خواهند داشت، متولد می‌شوند و این تخمک‌ها در طول زمان خراب می‌شوند تا جایی که در سنین بالا، کیفیت کروموزوم‌ها و DNA موجود در هر تخمک با افزایش سن کاهش می‌یابد و امکان بارور کردن آنها دشوار می‌گردد. در حالیکه به صورت میانگین زنان در اوایل دهه سوم زندگی (۲۰ تا ۳۰ سالگی) 86 درصد شانس حاملگی طبیعی در طول یک سال را دارند، این شانس در سن ۴۰ سالگی نصف می‌شود و سالانه تنها چند صد زن در انگلستان در دهه ششم زندگی یعنی ۵۰ تا ۶۰ سالگی مادر می‌شوند.

اما دانشمندان دانشگاه Hebrew نشان داده‌اند که با استفاده از یک داروی ضدویروس که برای درمان بیماران مبتلا به ویروس اچ آی وی (HIV) استفاده می‌شود، می‌توان روند پیری تخمک‌ها را معکوس کرد و آنها را از خراب شدن نجات داد. به نظر می‌آید این دارو با پیشگیری از صدمه دیدن DNA که در طول فرایند پیری رخ می‌دهد، این کار را انجام می‌دهد. داروی ضدویروسی اچ آی وی (azidothymidine یا AZT) در طول عفونت از صدمه ژنتیکی جلوگیری می‌کند. تخمک‌های "پیری معکوس شده" ظاهراً دارای کروموزوم‌هایی بودند که بیشتر شبیه کروموزوم‌های تخمک‌های جوان‌تر بود، یعنی DNA آسیب‌دیده کمتری داشتند و در داخل لوله‌های آزمایش، شرایط بلوغ بهتری داشتند.

هنوز سؤالاتی در مورد این که آیا این فرآیند می‌تواند نرخ باروری را افزایش دهد یا خیر، وجود دارد؛ زیرا در این مطالعه تخمک‌ها بارور نشدند. محققان قصد دارند این درمان را روی حیوانات و در نهایت بر روی انسان آزمایش نمایند. امید می‌رود این روش بتواند خطرات سقط جنین و نقص‌های مادرزادی که در مادران مسن‌تر شایع است را کم کند.

در طول فرایند پیری تخمک، بخش‌هایی از DNA شروع به حمله به سایر مناطق می‌کنند، مشابه همان اتفاقی که در عفونت‌های ویروسی رخ می‌دهد. برای پیشگیری از این امر، دانشمندان این نظریه را مطرح نمودند که آیا یک داروی ضدویروس به نام مهارکننده‌های ترانس کریپتاز معکوس که در پیشگیری از صدمه DNA در عفونت‌های ویروسی به کار می‌آید، می‌تواند در این مورد اثربخش باشد؟ دکتر مایکل کلاستاین (Michael Klustein)، زیست‌شناس مولکولی که این تحقیق را رهبری می‌کرد، می‌گوید: "خیلی از زنان در سنین بالای ۴۰ سال در تلاشند تا بتوانند آبستن شوند و ما فکر می‌کنیم که این روش می‌تواند سطح باروری آنها را افزایش دهد. ما امیدواریم ظرف ۱۰ سال آینده بتوان از داروی‌های ضدویروسی برای افزایش باروری در زنان مسن استفاده نمود. همچنین دکتر کلاستاین افزود: از آن جا که DNA مهاجم مانند یک ویروس عمل می‌کند، ما این فرضیه را مطرح کردیم که آیا داروهای ضدویروسی می‌توانند روند پیری در تخمک‌ها را معکوس کنند یا خیر. لذا ما این فرضیه را بر روی صدها تخمک از موش و تخمک انسان‌ها آزمایش کردیم و فرضیه ما تایید شد.

محققان خاطرنشان کردند که هنوز آزمایشی برای بارور کردن تخمک‌های تحت درمان انجام نداده‌اند و ازاین رو اثبات نشده که آیا این کار باروری را زیاد می‌کند یا خیر. احتمال حامله شدن زنان با افزایش سن کاسته می‌شود و مطالعات نشان می‌دهد که زمانی که یک زن بیشتر از ۴۰ سال داشته باشد، احتمال حاملگی وی به پنج درصد می‌رسد. برای حل این مشکل بعضی از زنان تخمک‌های خویش را در سنین جوانی منجمد می‌کنند تا در مراحل بعدی زندگی برای حاملگی از آنها استفاده کنند.

پایان مطلب/

Ref:

1. Wasserzug‐Pash P, Rothman R, Reich E, Zecharyahu L, Schonberger O, Weiss Y, et al. Loss of heterochromatin and retrotransposon silencing as determinants in oocyte aging. Aging Cell. 2022:e13568.
2. https://www.newswise.com/articles/extending-women-s-fertility-reversing-aging-in-human-egg-cells.