به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، تحقیقات جدید به روابط پیچیده بین میکرو محیط تومور TME  و پیشرفت سرطان پرداخته‌اند. تومورها به‌طور ذاتی قادر به تغییر محیط اطراف خود هستند تا به نفع خود از آن استفاده کنند. یکی از اصلی‌ترین اجزای محیط تومور، ماکروفاژهای مرتبط با تومور TAMs  هستند که می‌توانند به‌عنوان مولفه‌ای حیاتی در پیشرفت سرطان عمل کنند.

این ماکروفاژها به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند: ماکروفاژهای M1 که نقش ضد توموری دارند و ماکروفاژهای M2 که در حفظ بقای تومور، تحریک آنگیوژنز (رشد رگ‌های خونی جدید)، و سرکوب پاسخ ایمنی نقش دارند. به‌طور خاص، آخرین پژوهش‌ها نشان می‌دهند که ZEB2 به‌عنوان یک سوئیچ مولکولی اصلی در این فرایند شناخته شده است، به‌طوری که می‌تواند مسیرهای مولکولی را تغییر داده و قطبی شدن ماکروفاژها را به سمت شکل ایمنی سرکوبگر M2 هدایت کند. در این مقاله به بررسی اهمیت ZEB2 به‌عنوان یک تنظیم‌کننده اصلی در فرآیندهای مختلف سرطان و به‌ویژه در عملکرد ماکروفاژها پرداخته می‌شود و به‌طور ویژه بر نقش آن در ایجاد محیط مناسب برای پیشرفت تومور و مقاومت به درمان تأکید می‌شود.

 ZEB2 یک تنظیم‌کننده اصلی در قطبی شدن ماکروفاژها

قطبی شدن ماکروفاژها یک فرآیند پیچیده است که تحت تأثیر سیگنال‌های محیطی مختلف قرار دارد. این فرآیند به‌ویژه در TME دارای اهمیت ویژه‌ای است، زیرا تغییرات در این مسیر می‌توانند به‌طور مستقیم بر روی پیشرفت تومور و پاسخ به درمان‌ها تأثیر بگذارند. ZEB2 به ‌عنوان یک فاکتور ترانسکریپشنی، در تنظیم قطبی شدن ماکروفاژها نقش کلیدی ایفا می‌کند. این فاکتور می‌تواند به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم، بیان ژن‌های خاصی را که مسئول قطبی شدن ماکروفاژها به سمت حالت M2 هستند، تقویت کند. به عبارت دیگر، ZEB2 قادر است تا فرآیندهایی مانند بیان سیتوکین‌ها و کمیکین‌ها را که نقش مهمی در ایجاد حالت ایمنی سرکوبگر دارند، تنظیم کند. در واقع، این سوئیچ مولکولی باعث ایجاد یک محیط ایمنی سرکوبگر در TME می‌شود که نه تنها از پیشرفت سرطان حمایت می‌کند، بلکه می‌تواند به تومور کمک کند تا از سیستم ایمنی بدن فرار کند. در بسیاری از سرطان‌ها، به‌ویژه سرطان‌های متاستاتیک، این تغییرات در قطبی شدن ماکروفاژها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که در تومورهای سرطانی، ماکروفاژها بیشتر به سمت قطبی شدن به‌شکلM2  تمایل دارند. این نوع قطبی شدن نه تنها به رشد تومور کمک می‌کند، بلکه باعث تقویت متاستاز و مقاومت به درمان‌های شیمی درمانی و ایمنی‌درمانی می‌شود. ZEB2، با هدایت این قطبی شدن، نقشی کلیدی در تشکیل یک محیط پرو توموری ایفا می‌کند که موجب پیچیدگی‌های درمانی در مقابله با سرطان می‌شود.

 ZEB2 و تعاملات مولکولی پیچیده در TME

پژوهشگران اخیراً به تعاملات پیچیده ZEB2 با سایر فاکتورهای ترانسکریپشنی و مولکولی در TME پی برده‌اند. یکی از این فاکتورها، STAT3 است که به‌عنوان یک فاکتور مهم در تنظیم قطبی شدن ماکروفاژها شناخته شده است. این فاکتور به‌ویژه در ایجاد حالت M2 ماکروفاژها نقش دارد. ZEB2 از طریق تقویت ترنسکریپشن STAT3 می‌تواند بیان ژن‌های خاصی را که به‌طور مستقیم در افزایش فعالیت ماکروفاژها و تولید سیتوکین‌ها دخیل هستند، تحریک کند. این تعاملات مولکولی پیچیده نه تنها باعث افزایش فعالیت‌های ایمنی سرکوبگر می‌شود، بلکه تأثیرات منفی بیشتری بر پیشرفت سرطان و پاسخ‌های ایمنی ایجاد می‌کند. یکی دیگر از جنبه‌های مهم تعاملات ZEB2، تنظیم مسیرهای سیگنال‌دهی مربوط به میتوکندری و متابولیسم سلولی است. در شرایط سرطانی، متابولیسم سلولی اغلب تغییر می‌کند تا نیازهای انرژی و بقای سلول‌های توموری را تأمین کند. این تغییرات در متابولیسم همچنین بر فعالیت ماکروفاژها تأثیر می‌گذارند و در برخی از سرطان‌ها می‌تواند باعث افزایش تولید اسید لاکتیک و تحریک وضعیت ایمنی سرکوبگر شود. در این زمینه، ZEB2 به‌عنوان یک تنظیم‌کننده اصلی نقش حیاتی ایفا می‌کند، چرا که می‌تواند مسیرهای متابولیکی مختلفی را در TME تنظیم کرده و از طریق آن، بر تکثیر و بقا تومور تاثیر بگذارد.

 ZEB2 و تأثیر آن بر تعاملات سلولی در محیط تومور

یکی از جنبه‌های کلیدی در بررسی نقش ZEB2 در پیشرفت سرطان، اثرات آن بر تعاملات سلولی مختلف در TME است. محیط تومور به‌طور مداوم تحت تأثیر تعاملات پیچیده‌ای قرار دارد که شامل سلول‌های توموری، ماکروفاژها، سلول‌های دندریتیک، لنفوسیت‌ها و سایر سلول‌های سیستم ایمنی است. ZEB2 به‌عنوان یک تنظیم‌کننده مولکولی اصلی می‌تواند مسیرهای سیگنال‌دهی بین این سلول‌ها را تغییر دهد و از این طریق بر واکنش‌های ایمنی و التهاب در TME تأثیر بگذارد. به‌ویژه، ZEB2  قادر است تا با تأثیرگذاری بر سیستم‌های سیگنال‌دهی بین سلول‌های توموری و سلول‌های ایمنی، محیطی را ایجاد کند که در آن فعالیت‌های سرکوبگر ایمنی غالب شود. در این شرایط، ماکروفاژها به‌سمت فنوتیپ M2 قطبی شده و به سلول‌های ایمنی سرکوبگر تبدیل می‌شوند که می‌توانند به‌طور مستقیم از پیشرفت تومور حمایت کنند. این تغییرات به تومور این امکان را می‌دهند که از سیستم ایمنی بدن فرار کرده و به‌راحتی گسترش یابد. در نتیجه، ZEB2 به‌عنوان یک فاکتور کلیدی در مدیریت این تعاملات سلولی، تبدیل به یک هدف درمانی با پتانسیل بالا برای بهبود نتایج درمان سرطان می‌شود.

نقش ZEB2  در پاسخ به درمان‌های شیمیایی و ایمنی

محققان به‌طور فزاینده‌ای به این نکته پی برده‌اند که تغییرات در عملکرد ZEB2 می‌تواند تأثیرات مستقیمی بر اثربخشی درمان‌های شیمی درمانی و ایمنی درمانی داشته باشد. در بسیاری از سرطان‌ها، ماکروفاژها و دیگر سلول‌های TME به‌طور عمده در پاسخ به درمان‌ها نقش ایفا می‌کنند. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در درمان سرطان‌ها، شناسایی و هدف‌گیری مکانیسم‌هایی است که به تومورها اجازه می‌دهند تا از اثرات درمانی فرار کنند. ZEB2  به‌طور قابل توجهی در این فرآیند دخالت دارد. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که بالا بودن سطح  ZEB2 در تومورها ممکن است باعث افزایش مقاومت به درمان‌های شیمیایی شود، زیرا این فاکتور ترانسکریپشنی می‌تواند فعالیت‌های ایمنی سرکوبگر را تقویت کرده و پاسخ‌های ایمنی ضد توموری را مهار کند. این موضوع نشان می‌دهد که مهارZEB2  می‌تواند حساسیت تومور را به درمان‌های شیمی درمانی و ایمنی درمانی افزایش دهد. علاوه بر این، کاهش فعالیتZEB2  می‌تواند باعث کاهش رشد تومور و افزایش اثربخشی درمان‌ها شود، زیرا محیط سرکوبگر  TME کاهش می‌یابد و تومور نسبت به مداخلات درمانی آسیب‌پذیرتر می‌شود.

 ZEB2 به‌عنوان یک هدف درمانی در سرطان‌ها

با توجه به نقشی که ZEB2 در تغییر وضعیت ماکروفاژها و ایجاد یک محیط تومور ایمنی سرکوبگر ایفا می‌کند، پژوهشگران به‌طور فزاینده‌ای به این فاکتور به‌عنوان یک هدف درمانی برای مقابله با سرطان‌ها نگاه می‌کنند. هدف‌گیریZEB2  می‌تواند به‌طور بالقوه کمک کند تا مسیرهای مولکولی مربوط به قطبی شدن ماکروفاژها تغییر کند و این سلول‌ها از حالت سرکوبگر به حالت ضد توموری M1 تبدیل شوند. به این ترتیب، هدف‌گیری ZEB2 می‌تواند به‌طور مستقیم به بهبود پاسخ‌های ایمنی علیه تومور و کاهش توانایی تومور در فرار از سیستم ایمنی کمک کند.

استراتژی‌های درمانی که شامل مهار ZEB2 هستند، به‌ویژه در ترکیب با سایر درمان‌های موجود مانند درمان‌های ایمنی و شیمی‌درمانی، می‌توانند اثربخشی درمان‌ها را افزایش دهند. یکی از جنبه‌های مهم در این زمینه، طراحی داروهایی است که بتوانند به‌طور اختصاصی ZEB2 را مهار کنند و از طریق آن، قطبی شدن ماکروفاژها را به سمت حالت ضد توموری هدایت کنند. علاوه بر این، مطالعات آینده باید به شناسایی مولکول‌ها و داروهای جدیدی که می‌توانند مسیرهای مرتبط با ZEB2 را هدف قرار دهند، بپردازند.

نقشی که ZEB2 در سرطان ایفا می‌کند

در نهایت، ZEB2 به‌عنوان یک تنظیم‌کننده اصلی در فرآیندهای مختلف زیست‌شناسی تومور شناخته شده است. این فاکتور ترانسکریپشنی نقش حیاتی در قطبی شدن ماکروفاژها و ایجاد محیط‌های ایمنی سرکوبگر در TME ایفا می‌کند که می‌تواند به پیشرفت سرطان کمک کند و پاسخ‌های درمانی را تضعیف کند. با توجه به این نقش‌های پیچیده، هدف‌گیری ZEB2 به‌عنوان یک استراتژی درمانی می‌تواند راه‌حلی نوین برای تغییر دینامیکTME  و بهبود نتایج درمانی سرطان‌ها ارائه دهد. تحقیقات آینده باید به کشف راه‌های نوآورانه‌ای بپردازد که بتوانند به‌طور مؤثر ZEB2 را هدف قرار داده و مسیرهای مولکولی آن را تغییر دهند، به طوری که بتوان به‌طور مؤثرتر با سرطان‌ها مقابله کرد.

پایان مطلب./