به گزارش پایگاه اطلاعرسانی بنیان، مطالعهای جدید در Nature Communications نقش محصولات لبنی در پیشگیری از بیماریهای قلبی-عروقی (CVD) را با استفاده از دادههای بیوبانک کادوری چین (CKB) و بیوبانک بریتانیا (UKB) بررسی کرده است. در میان شرکتکنندگان چینی، مصرف منظم لبنیات (عمدتاً شیر کامل) با 9% افزایش خطر بیماری عروق کرونر (CHD) و 6% کاهش خطر سکته مغزی همراه بود. در مقابل، در بریتانیا، مصرف کل لبنیات خطر CVD، CHD و سکته ایسکمیک را کاهش داد، بهویژه با نقش پنیر و شیر کمچرب/نیمهچرب. متاآنالیز این مطالعه با تحلیل 30 کوهورت و 1.3 میلیون نفر نشان داد که مصرف لبنیات بهطور کلی خطر CVD را 3.7% و سکته را 6% کاهش میدهد. پنیر و لبنیات کمچرب اثرات محافظتی قویتری داشتند، در حالی که شیر کامل در برخی موارد خطر CHD را افزایش داد. تفاوتهای مشاهدهشده به نوع لبنیات، سطح مصرف و عوامل ژنتیکی مانند عدم تحمل لاکتوز در چینیها نسبت داده شد. این یافتهها بر اهمیت انتخاب نوع مناسب لبنیات برای سلامت قلب تأکید کرده و نیاز به کارآزماییهای بالینی بیشتر برای تأیید اثرات زیرگروههای لبنیات را برجسته میسازد.
مصرف لبنیات و تأثیرات متفاوت بر قلب در شرق و غرب
تحقیق جدیدی که در مجله معتبر Nature Communications منتشر شده، به بررسی نقش محصولات لبنی در سلامت قلب پرداخته و نتایج جالبی درباره تفاوتهای اثرات آن در چین و بریتانیا ارائه کرده است. این مطالعه با استفاده از دادههای دو کوهورت بزرگ، یعنی بیوبانک کادوری چین (CKB) با بیش از 487,000 شرکتکننده و بیوبانک بریتانیا (UKB) با حدود 418,000 نفر، نشان داد که مصرف لبنیات اثرات متفاوتی بر بیماریهای قلبی-عروقی (CVD) در این دو منطقه دارد. در چین، مصرف منظم لبنیات، که عمدتاً شامل شیر کامل است، با افزایش 9 درصدی خطر بیماری عروق کرونر (CHD) مرتبط بود، در حالی که خطر سکته مغزی را تا 6 درصد کاهش داد. این نتایج در تضاد با یافتههای بریتانیا بود، جایی که مصرف بیشتر لبنیات، بهویژه پنیر و شیر کمچرب، با کاهش خطر CVD، CHD و سکته ایسکمیک همراه بود. این تفاوتها به عوامل متعددی از جمله نوع لبنیات مصرفی، عادات غذایی منطقهای و زمینههای ژنتیکی-فرهنگی نسبت داده شده است. در چین، مصرف شیر کامل به دلیل محتوای بالای چربیهای اشباع و وجود موادی مانند D-گالاکتوز، که میتواند التهاب و استرس اکسیداتیو را افزایش دهد، بهعنوان عامل افزایش خطر CHD شناسایی شد. در مقابل، بریتانیاییها که بیشتر پنیر و شیر کمچرب مصرف میکنند، از فواید محافظتی این محصولات بهرهمند شدهاند. پنیر، به دلیل داشتن کلسیم، ویتامین K2 و پروبیوتیکها، نقش مهمی در کاهش التهاب و بهبود سلامت عروق ایفا میکند. همچنین، شیر کمچرب با کاهش محتوای چربیهای اشباع، خطر انسداد عروق را کاهش میدهد. این مطالعه نشان داد که نوع لبنیات مصرفی تأثیر قابلتوجهی بر نتایج سلامت قلب دارد و نمیتوان همه محصولات لبنی را به یک اندازه مفید یا مضر دانست.
علاوه بر این، تفاوتهای ژنتیکی نیز در نتایج نقش داشتهاند. در چین، شیوع بالای عدم تحمل لاکتوز ممکن است اثرات منفی شیر کامل را تشدید کند، زیرا هضم ناقص لاکتوز میتواند به التهاب سیستمیک منجر شود. در مقابل، در بریتانیا، جایی که عدم تحمل لاکتوز کمتر شایع است، مصرف لبنیات بهطور کلی با نتایج بهتری همراه بوده است. این مطالعه همچنین نشان داد که الگوهای غذایی منطقهای، مانند مصرف بیشتر تخممرغ در چین که خود اثرات محافظتی برای قلب دارد، ممکن است بر نتایج تأثیر بگذارد. برای مثال، تحلیل جایگزینی در CKB نشان داد که جایگزینی لبنیات با تخممرغ خطر CVD را کاهش میدهد، در حالی که در UKB چنین اثری مشاهده نشد.
پنیر، قهرمان پیشگیری از بیماریهای قلبی
یکی از برجستهترین یافتههای این مطالعه، نقش محافظتی پنیر در برابر بیماریهای قلبی-عروقی در بیوبانک بریتانیا بود. دادهها نشان داد که افرادی که پنیر را بیش از 7 بار در هفته مصرف میکنند، تا 12 درصد خطر کمتری برای ابتلا به CVD و CHD دارند. این اثر محافظتی به ترکیبات زیستفعال موجود در پنیر، از جمله کلسیم، ویتامین K2 و پروبیوتیکها نسبت داده شده است. کلسیم موجود در پنیر میتواند جذب چربیهای اشباع و کلسترول را در روده کاهش دهد، در حالی که ویتامین K2 به جلوگیری از رسوب کلسیم در دیواره عروق کمک میکند.
پروبیوتیکهای موجود در پنیرهای تخمیری، مانند چدار یا گودا، میکروبیوم روده را بهبود میبخشند و تولید اسیدهای چرب کوتاهزنجیره را افزایش میدهند که اثرات ضدالتهابی دارند. این ویژگیها پنیر را به یک گزینه غذایی متمایز در مقایسه با سایر محصولات لبنی تبدیل کرده است. برخلاف تصور رایج که پنیر به دلیل محتوای بالای سدیم و چربی ممکن است مضر باشد، این مطالعه نشان داد که حتی پنیرهای پرچرب نیز میتوانند در مقادیر متعادل اثرات مثبتی داشته باشند. این یافتهها چارچوب جدیدی برای توصیههای غذایی ارائه میدهد و نشان میدهد که پنیر میتواند بهعنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل برای سلامت قلب مورد توجه قرار گیرد.
محققان همچنین دریافتند که مصرف پنیر در مقایسه با سایر منابع پروتئینی، مانند گوشت قرمز، اثرات بهتری بر سلامت قلب دارد. تحلیلهای جایگزینی نشان داد که جایگزینی گوشت قرمز با پنیر خطر سکته مغزی را تا 3 درصد کاهش میدهد. این موضوع بهویژه در بریتانیا، جایی که پنیر بخش مهمی از رژیم غذایی است، اهمیت دارد. با این حال، محققان هشدار دادهاند که مصرف بیش از حد پنیر، بهویژه در افرادی با فشار خون بالا، ممکن است به دلیل محتوای سدیم آن اثرات منفی داشته باشد.
شیر کمچرب، گزینهای مطمئن برای کاهش خطر سکته
شیر کمچرب و نیمهچرب در بیوبانک بریتانیا بهعنوان گزینههایی ایمن و مفید برای سلامت قلب معرفی شدند. این مطالعه نشان داد که مصرف این نوع شیر خطر CVD را تا 8 درصد و خطر سکته مغزی را تا 20 درصد در مقایسه با افرادی که شیر مصرف نمیکنند، کاهش میدهد. برخلاف شیر کامل، شیر کمچرب فاقد مقادیر بالای چربیهای اشباع است که میتوانند کلسترول LDL (کلسترول بد) را افزایش داده و به انسداد عروق منجر شوند. این ویژگی باعث شده که شیر کمچرب بهعنوان یک انتخاب مناسب در رژیمهای غذایی سالم برای قلب توصیه شود.
شیر کمچرب همچنین حاوی مواد مغذی کلیدی مانند پروتئین، کلسیم و ویتامین D است که به بهبود فشار خون و کاهش التهاب کمک میکنند. این مواد مغذی در کنار فقدان چربیهای مضر، شیر کمچرب را به یک گزینه ایدهآل برای افرادی تبدیل کرده که به دنبال کاهش خطر سکته مغزی هستند. نتایج این مطالعه با دستورالعملهای کنونی که مصرف لبنیات کمچرب را برای پیشگیری از بیماریهای قلبی توصیه میکنند، همخوانی دارد. با این حال، محققان تأکید کردهاند که اثرات مثبت شیر کمچرب به کیفیت رژیم غذایی کلی نیز بستگی دارد.
در تحلیلهای زیرگروهی، مشخص شد که اثرات محافظتی شیر کمچرب در افراد مبتلا به فشار خون بالا قویتر است، احتمالاً به دلیل تأثیر آن بر تنظیم فشار خون. این یافتهها نشان میدهد که افرادی که در معرض خطر بالای CVD هستند، میتوانند با افزودن شیر کمچرب به رژیم غذایی خود، از فواید قابلتوجهی بهرهمند شوند. با این حال، در افرادی با دیابت، اثرات محافظتی شیر کمچرب کمتر بود، که ممکن است به اختلالات متابولیکی مرتبط با این بیماری مربوط باشد.
چرا شیر کامل در چین خطرناکتر است؟
در بیوبانک کادوری چین، مصرف شیر کامل بهعنوان یک عامل خطر برای بیماری عروق کرونر شناسایی شد، با افزایش 9 درصدی خطر CHD در افرادی که بهطور منظم شیر کامل مصرف میکنند. محققان معتقدند که این اثر منفی به دلیل وجود D-گالاکتوز، یک قند موجود در شیر غیرتخمیری، است که میتواند استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن را افزایش دهد. این دو عامل از مکانیسمهای اصلی در ایجاد آترواسکلروز و انسداد عروق هستند. علاوه بر این، چربیهای اشباع بلندزنجیره موجود در شیر کامل میتوانند کلسترول LDL را افزایش دهند، که خطر CHD را تشدید میکند.
یکی دیگر از عوامل مهم در چین، شیوع بالای عدم تحمل لاکتوز است که حدود 80-90 درصد از جمعیت بزرگسال را تحت تأثیر قرار میدهد. هضم ناقص لاکتوز میتواند به تولید متابولیتهای التهابی منجر شود که سلامت عروق را به خطر میاندازد. این موضوع ممکن است توضیح دهد که چرا مصرف شیر کامل در چین اثرات منفی بیشتری نسبت به بریتانیا دارد، جایی که عدم تحمل لاکتوز کمتر شایع است. این تفاوت ژنتیکی بر اهمیت توجه به زمینههای فرهنگی و بیولوژیکی در توصیههای غذایی تأکید میکند.
علاوه بر این، الگوهای غذایی در چین نیز نقش مهمی ایفا میکنند. در چین، لبنیات بهطور سنتی بخش کوچکی از رژیم غذایی را تشکیل میدهند، و افراد ممکن است به جای لبنیات، از منابع پروتئینی مانند تخممرغ یا سویا استفاده کنند که خود اثرات محافظتی دارند. تحلیل جایگزینی در این مطالعه نشان داد که جایگزینی شیر کامل با تخممرغ خطر CHD را تا 13 درصد کاهش میدهد، که نشاندهنده برتری نسبی برخی منابع غذایی دیگر در این جمعیت است.
متاآنالیز جهانی: لبنیات و کاهش خطر کلی CVD
متاآنالیز انجامشده در این مطالعه، که دادههای 30 کوهورت با بیش از 1.3 میلیون شرکتکننده از 30 کشور را بررسی کرد، نشان داد که مصرف لبنیات بهطور کلی خطر بیماریهای قلبی-عروقی را 3.7 درصد و خطر سکته مغزی را 6 درصد کاهش میدهد. این تحلیل، که شامل نتایج CKB و UKB نیز بود، تأیید کرد که پنیر و لبنیات کمچرب اثرات محافظتی قویتری دارند. پنیر با کاهش 6 درصدی خطر CVD و لبنیات کمچرب با کاهش 4 درصدی خطر سکته مغزی مرتبط بود، در حالی که شیر کامل نتایج متناقضی نشان داد، از جمله افزایش خطر سکته هموراژیک.
این متاآنالیز همچنین نشان داد که مصرف لبنیات تخمیری، بهویژه پنیر، در مقایسه با لبنیات غیرتخمیری مانند شیر کامل، فواید بیشتری دارد. این تفاوت به فرآیند تخمیر نسبت داده شده که ترکیبات زیستفعالی مانند پروبیوتیکها و ویتامین K2 را تولید میکند. در مقابل، شیر کامل به دلیل محتوای D-گالاکتوز و چربیهای اشباع، در برخی جمعیتها اثرات منفی نشان داد. این یافتهها بر اهمیت تمایز بین انواع لبنیات در دستورالعملهای غذایی تأکید میکند.
محققان همچنین به ناهمگونی قابلتوجه بین مطالعات اشاره کردند که عمدتاً به تفاوت در نوع لبنیات و الگوهای مصرف منطقهای مربوط بود. برای مثال، در کشورهای غربی که پنیر و ماست رایجترند، اثرات محافظتی قویتر بود، در حالی که در آسیا، مصرف شیر کامل نتایج متفاوتی داشت. این مطالعه خواستار کارآزماییهای بالینی تصادفیشده برای بررسی دقیقتر اثرات انواع مختلف لبنیات بر سلامت قلب شد تا بتوان توصیههای دقیقتری ارائه داد.
جمعبندی
این مطالعه نشان داد که مصرف لبنیات اثرات متفاوتی بر سلامت قلب دارد که به نوع محصول، زمینه فرهنگی و ژنتیکی بستگی دارد. پنیر و شیر کمچرب بهعنوان گزینههای محافظتی برجسته شدند، در حالی که شیر کامل، بهویژه در چین، خطراتی را به همراه داشت. متاآنالیز جهانی این نتایج را تأیید کرد و بر اهمیت انتخاب نوع مناسب لبنیات تأکید نمود. با توجه به پیچیدگی اثرات لبنیات، توصیههای غذایی باید با در نظر گرفتن تفاوتهای منطقهای و فردی تنظیم شوند.پایان مطلب/.