به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، محققان دانشگاه مرکز پزشکی (UMC) اوترخت در هلند، داده‌های ایمنی امیدوارکننده‌ای از مطالعه‌ای منتشر کرده‌اند که درمان سلول‌های بنیادی بینی را در نوزادانی که آسیب مغزی کمی قبل، حین یا کمی بعد از تولد متحمل شده‌اند، آزمایش می‌کند.

پیشرفت‌های نوآورانه در سلول‌درمانی اسیب‌های مغزی: از آزمایشگاه تا بالین

تحقیقات در مورد تأثیر سلول‌های بنیادی بر روی مدل‌های حیوانی تخریب مغز مانند پارکینسون، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک و آلزایمر انجام شده‌است. این حوزه نوآورانه پزشکی، طی سال‌های اخیر به یکی از امیدوارکننده‌ترین رویکردهای درمانی برای بیماری‌های عصبی تبدیل شده است. کاربرد سلول های بنیادی در درمان بیماری های مغزی از دستاورد های علم پزشکی است که تحولی بزرگ در روند درمان بسیاری از بیماری‌ها ایجاد کرده است. این فناوری که بر پایه قابلیت بازسازی و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده استوار است، نقطه عطفی در درمان اختلالات نورولوژیک محسوب می‌شود.

تحقیقات در فلج مغزی

یکی از حوزه‌های فعال تحقیقاتی، درمان فلج مغزی است. محققان ایرانی در حال بررسی کاربرد سلول های بنیادی برای درمان فلج مغزی هستند. بیماری‌های قابل درمان با سلول‌های بنیادی و سلول‌های عصبی بنیادی در این روش تحقیقاتی برای درمان فلج مغزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

چالش‌ها و آینده

با وجود پیشرفت‌های امیدوارکننده، این حوزه همچنان با چالش‌هایی مواجه است. برای تایید تاثیرپذیری این روش نیاز به تحقیقات بیشتری می‌باشد سلول های بنیادی: منابع، انواع و کاربرد در تحقیقات | ژنیران. تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیب درمان با این سلول‌ها با روش‌های دیگر می‌تواند به بهبود توانایی‌های حرکتی، تعادل و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به فلج مغزی کمک کند. سلول‌درمانی اسیب‌های مغزی، علی‌رغم چالش‌های موجود، امید بزرگی برای بیماران مبتلا به اختلالات نورولوژیک محسوب می‌شود و مسیر جدیدی در پزشکی بازساختی باز کرده است.

درباره مطالعه

این مطالعه به نام PASSIoN، ده نوزاد را به مدت دو سال پیگیری کرد که همگی دچار سکته مغزی ایسکمیک شریانی پری‌ناتال شده بودند - نتیجه لخته خون در شریان مغز. این نوع سکته در یکی از هر ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ نوزاد رخ می‌دهد و باعث آسیب مغزی و ناتوانی‌های عصبی مادام‌العمر از جمله فلج مغزی، مشکلات رفتاری و مشکلات شناختی و زبانی می‌شود. مطالعات قبلی خواص امیدوارکننده بازسازی عصبی نوعی سلول بنیادی به نام سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSCs) را برای درمان آسیب مغزی پری‌ناتال نشان داده‌اند. در مدل‌های حیوانی، درمان سلول‌های بنیادی بینی در کاهش از دست رفتن بافت مغزی مؤثر بوده، در حالی که در آزمایش‌های انسانی، تزریق خون بند ناف که منبع ارزشمندی از MSCs است، عملکرد حرکتی کودکان صفر تا ۱۸ ساله مبتلا به فلج مغزی ثابت را بهبود بخشیده است.

درمان با استفاده از سلول‌های بنیادی مزانشیمی

در این مطالعه فعلی که در مجله Stroke تحت عنوان "آزمایش PASSIoN (سکته شریانی پری‌ناتال درمان شده با سلول‌های بنیادی بینی): ایمنی ۲ ساله و رشد عصبی" منتشر شد، محققان می‌خواستند بدانند آیا تجویز MSCs کمی بعد از آسیب مفیدتر از سال‌ها بعد از آسیب است یا خیر. در این مطالعه مداخله‌ای فاز اول باز برچسب در سطح ملی، ده نوزاد که سکته مغزی ایسکمیک شریانی پری‌ناتال تأیید شده با MRI داشتند، MSCs مشتق از مغز استخوان را از طریق قطره‌های بینی در عرض هفت روز پس از بروز علائم دریافت کردند. سپس نوزادان از نظر عوارض جانبی در سه ماهگی و دو سال پس از دریافت درمان سلول‌های بنیادی تحت نظر قرار گرفتند. دو سال پس از درمان، هیچ‌کدام از کودکان عوارض جانبی مرتبط با درمان را تجربه نکردند. در حالی که هدف آزمایش ارزیابی ایمنی درمان سلول‌های بنیادی بود، سطح امیدوارکننده‌ای از اثربخشی نیز نشان داد.

نتایج کسب شده از درمان

با توجه به شدت سکته‌ها، مقدار بافت مغزی از دست رفته بسیار کمتر از انتظار بود، همان‌طور که در تصاویر MRI مشاهده شد. به عنوان مثال، در همه کودکان، آسیب به نواحی حرکتی مغز به اندازه کافی شدید بود که ۸۰% خطر ابتلا به فلج مغزی داشته باشد. با این حال، از ده کودکی که درمان سلول‌های بنیادی دریافت کردند، دو نفر فلج مغزی خفیف پیدا کردند. این، همان‌طور که نویسندگان اشاره می‌کنند، ۲۰% گروه درمان شده است، در مقایسه با ۵۰-۷۰% در گروه‌های کنترل تاریخی کودکان مبتلا به سکته پری‌ناتال. از هشت کودک دیگر، اکثر به خوبی رشد کردند، یک کودک تأخیر شناختی خفیف، دو نفر تأخیر در رشد زبان، و یکی از مشکلات شدید خواب رنج می‌برد. هیچ‌کدام از ده کودک مشکلات بینایی یا صرع پیدا نکردند.

تعیین اثربخشی درمان با سلول‌های بنیادی

مانون بندرز، دکترای پزشکی و استاد گروه نوزادان، مرکز مغز UMC اوترخت و متخصص اطفال بیمارستان کودکان ویلهلمینا در دانشگاه اوترخت، نویسنده اصلی مطالعه گفت: "دیدن چنین رشد مثبتی در گروه پرخطری مانند این واقعاً فوق‌العاده است. این نه تنها به والدین بلکه به ما به عنوان تیم پزشکی امید واقعی می‌دهد." برای تعیین اثربخشی درمان سلول‌های بنیادی‌شان، تیم تحقیق اکنون روی مطالعه جدیدی به نام iSTOP-CP کار می‌کند که انتظار می‌رود در اوایل ۲۰۲۶ آغاز شود. مطالعه iSTOP-CP ۱۶۲ نوزاد با آسیب مغزی ناشی از سکته یا محرومیت شدید از اکسیژن را ثبت‌نام خواهد کرد که در عرض هفت روز پس از تولد، درمان سلول‌های بنیادی یا دارونما دریافت خواهند کرد. کودکان به مدت دو سال پس از درمان به دقت تحت نظر خواهند بود.

توسعه و بهینه‌سازی درمان

کورا نایبوئر، دکترای فلسفه، دانشمند علوم اعصاب و استاد گروه منشأ تکاملی بیماری در مرکز مغز UMC اوترخت و بیمارستان کودکان ویلهلمینا دانشگاه اوترخت، نویسنده مشارک گفت: "ما سال‌ها تحقیقات بنیادی در آزمایشگاه انجام داده‌ایم، جایی که دیدیم سلول‌های بنیادی پتانسیل عظیمی برای ترمیم مغز دارند."و ما همچنان به توسعه و بهینه‌سازی درمان در همکاری نزدیک با محققان در ماستریخت ادامه می‌دهیم. اما این نتایج، در چنین نوزادان آسیب‌پذیری، دقیقاً همان چیزی است که ما به سمت آن کار می‌کردیم. ما فوق‌العاده مفتخر و هیجان‌زده از شروع مطالعه iSTOP-CP هستیم. امیدواریم این نتایج امیدوارکننده در سال‌های آینده پایدار بمانند یا حتی بهبود یابند."

پایان مطلب/.