تاریخ انتشار: یکشنبه 05 اسفند 1403
انجام ژن درمانی نویدبخش برای درمان بیماری صرع نادر
یادداشت

  انجام ژن درمانی نویدبخش برای درمان بیماری صرع نادر

محققان به تازگی خبر دادند که ژن درمانی برای صرع نادر در موش‌ها نویدبخش بوده است.
امتیاز: Article Rating

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، سندرم دراوت و دیگر انسفالوپاتی‌های صرعی تحولی (DEE) شرایط نادری هستند که علائم و نشانه‌های ویرانگری مانند تشنج‌ها، ناتوانی‌های ذهنی و حتی مرگ ناگهانی را در کودکان ایجاد می‌کنند. بیشتر موارد این بیماری‌ها ناشی از جهش‌های ژنتیکی است؛ به ویژه سندرم دراوت معمولاً به دلیل تغییرات درژن کانال سدیم SCN1A ایجاد می‌شود. تحقیقات اخیر از سوی پزشکی میشیگان به هدف قرار دادن یک جهش دیگر در SCN1B می‌پردازد که باعث شکل شدیدتری از DEE می‌شود.

 

بیماری صرع

صرع یکی از بیماری‌های عصبی است که باعث وقوع تشنج‌های غیرقابل کنترل در افراد می‌شود. این بیماری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله ژنتیکی، آسیب‌های مغزی، عفونت‌های مغزی یا بیماری‌های متابولیکی. در اینجا به برخی از روش‌های درمانی رایج برای صرع اشاره می‌کنم: داروها معمول‌ترین روش درمانی برای صرع هستند. اگر داروها نتوانند تشنج‌ها را کنترل کنند و کیفیت زندگی بیمار به شدت تحت تأثیر قرار گیرد، جراحی ممکن است یک گزینه باشد. این روش‌ها شامل موارد زیر است: جراحی مغز: جراحان می‌توانند ناحیه‌ای از مغز که منشأ تشنج‌ها است را حذف یا اصلاح کنند. این نوع جراحی معمولاً زمانی انجام می‌شود که تشنج‌ها در یک ناحیه خاص از مغز متمرکز باشند. جراحی برای کاشت محرک عصب واگ یک راه درمانی دیگر است که طی آن یک دستگاه به طور مداوم به عصب واگ در گردن سیگنال‌های الکتریکی می‌فرستد تا از وقوع تشنج‌ها جلوگیری کند. رژیم غذایی کتوژنیک یک رژیم با چربی بالا و کربوهیدرات پایین است که می‌تواند در برخی از کودکان مبتلا به صرع کمک کند. این رژیم باعث تولید کتون‌ها در بدن می‌شود که به عنوان یک منبع انرژی برای مغز عمل می‌کنند و ممکن است باعث کاهش یا حتی توقف تشنج‌ها شود. جراحی حذف بافت مغزی: در موارد خاص، زمانی که تشنج‌ها از یک ناحیه خاص مغز شروع می‌شوند، می‌توان بافت مغزی آسیب‌دیده را برداشت. این روش شامل کاشت یک دستگاه در بدن است که به طور مداوم یا به هنگام نیاز به عصب واگ در گردن سیگنال‌های الکتریکی می‌فرستد. این تحریک به تنظیم فعالیت الکتریکی مغز کمک می‌کند و در کاهش تعداد تشنج‌ها موثر است. در سال‌های اخیر، پژوهش‌ها به دنبال روش‌های نوین درمانی مانند درمان‌های ژنی، تحریک مغز با استفاده از تکنولوژی‌های جدید (مانند تحریک مغز عمیق) و داروهای جدید بوده‌اند. درمان‌های ژنی به طور خاص برای درمان صرع‌های مقاوم به دارو توسعه یافته‌اند.

 

سندرم دراوت (DS)

سندروم دراوت (DS) یک انسفالوپاتی صرعی تحولی (DEE) است که در سال اول زندگی شروع می‌شود. در حالی که بیشتر موارد DS ناشی از تغییرات در ژن SCN1A هستند، تغییرات در SCN1B که زیرواحدهای β1 کانال‌های سدیم وابسته به ولتاژ را رمزگذاری می‌کند، نیز با DS یا DEE شدیدتر در نوزادی زودهنگام مرتبط است. هر دو اختلال تحت اصطلاح OMIM DEE52 قرار می‌گیرند. مدل موش‌های فاقد ژن Scn1b DEE52 را مدل‌سازی می‌کنند، که تشنج‌های عمومی خود به خود و مرگ در 100٪ حیوانات در هفته سوم پس از تولد به دنبال دارد. نورون‌های درون‌افزای پاروالبومین مثبت و نورون‌های هرمی کورتیکال موش‌های فاقد ژن Scn1b کم‌تحریک هستند. هدف این مطالعه توسعه یک استراتژی اثبات اصولی برای جایگزینی ژن در DEE52 بود. موش‌های فاقد ژن SCN1B دچار تشنج شده و پس از سه هفته از تولد به طور کامل از بین می‌روند. علاوه بر تشنج‌ها، سندروم دراوت (DS) مجموعه‌ای از اختلالات عصبی را شامل می‌شود که شامل ناتوانی ذهنی، آتاکسی، اختلالات طیف اوتیسم، ناهنجاری‌های ریتم شبانه‌روزی و تأخیر در رشد در تمام مراحل توسعه است. مهم‌ترین نکته این است که بیماران DS بالاترین خطر مرگ ناگهانی غیرمنتظره در صرع (SUDEP) را در مقایسه با تمام اختلالات صرعی دارند. مدل‌های موش DS بسیاری از ویژگی‌های بیمار را بازسازی می‌کنند، از جمله تشنج‌های شدید، تأخیر در رشد، آتاکسی، اختلالات خواب می‌شود.  بیشتر موارد گزارش شده DS به تغییرات de novo در ژن SCN1A مرتبط هستند که زیرواحد کانال سدیم وابسته به ولتاژ (VGSC) Nav1.1 را رمزگذاری می‌کند و منجر به هپلویانسافی می‌شود. فهرست رو به رشدی از دیگر تغییرات ژنی، از جمله در SCN1B که زیرواحدهای β1/β1B کانال‌های سدیم وابسته به ولتاژ را رمزگذاری می‌کند، در DS یا DEE‌های مشابه DS نقش دارند. تغییرات در SCN1B تنها پیوند گزارش شده به صورت مغلوب در DS هستند؛ بنابراین، وراثت آلل‌های جهش‌یافته SCN1B ممکن است نیاز به مشاوره ژنتیکی و آزمایش داشته باشد. تاکنون حداقل هفت بیمار DS با جهش‌های مغلوب و هموزیگوت در SCN1B گزارش شده‌اند که یکی از آن‌ها، SCN1B-R125C، به عنوان یک جهش از دست دادن عملکرد شناخته شده است.

 

شیوه تحقیقاتی

با استفاده از مدل‌های موشی، تیم تحقیقاتی به رهبری چونلینگ چن، M.D. و یوکون یوان، M.D., Ph.D.، در آزمایشگاه لوری آیسوم، Ph.D. از دپارتمان فارماکولوژی دانشکده پزشکی، درمان ژنی برای جایگزینی SCN1B و افزایش بیان پروتئین بتا-1 که برای تنظیم کانال‌های سدیم در مغز ضروری است، آزمایش کردند. ما یک وکتور ویروسی وابسته به آدنو (AAV) که کد cDNA زیرواحد β1 را رمزگذاری می‌کند (AAV-Navβ1) را در موش‌های فاقد ژن Scn1b آزمایش کردیم. ما نشان دادیم که AAV-Navβ1 بیان پروتئین β1 را در نورون‌های تحریکی و مهاری مغز موش تحریک می‌کند. تجویز دوز دو طرفه AAV-Navβ1 به صورت داخل بطنی در موش‌های فاقد ژن Scn1b در روز 2 پس از تولد (P2) ولی نه در روز 10 پس از تولد (P10) شدت و مدت زمان تشنج‌های خود به خود را کاهش داد، طول عمر را افزایش داد، از تشنج‌های ناشی از هیپرهترمیا جلوگیری کرد و تحرک نورون‌های کورتیکال را بازگرداند. تجویز AAV-Navβ1 به موش‌های WT منجر به افزایش بیان β1 در مغز شد، اما هیچ اثر منفی آشکاری مشاهده نشد. این تحقیق پایه‌گذار توسعه استراتژی درمانی ژنی برای بیماران مبتلا به DEE مرتبط با SCN1B در آینده است.

 

نتایج کسب شده از مطالعه

اجرای این درمان در موش‌های نوزاد موجب افزایش بقای آن‌ها، کاهش شدت تشنج‌ها و بازگرداندن تحرک نورون‌های مغزی شد. تیم تحقیقاتی اشاره می‌کند که انواع مختلف بیان ژن SCN1B ممکن است نتایج مختلفی برای درمان داشته باشد. با این حال، این مدل اولیه درمان ژنی، اولین قدم به سمت درمان جایگزینی ژن برای انسفالوپاتی‌های صرعی تحولی و وابسته به SCN1B است. نتایج این مقاله با عنوان "درمان ژنی نوزادان، تشنج‌ها را کاهش داده و طول عمر را در موش‌های مبتلا به سندروم دراوت SCN1B افزایش می‌دهد" در مجله تحقیقات بالینی منتشر شده است.

پایان مطلب/.

ثبت امتیاز
نظرات
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.
ارسال نظر جدید

تصویر امنیتی
کد امنیتی را وارد نمایید:

کلیدواژه
کلیدواژه
دسته‌بندی اخبار
دسته‌بندی اخبار
Skip Navigation Links.