یادداشت چند منبعی
درمان ژنی Klotho؛ گامی نوین در توقف ALS
شرکت Claro Neurosciences تولید درمان ژنی، مبتنی بر ژن Klotho را برای کند کردن پیشرفت ALS آغاز کرده است.
امتیاز:
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیان، شرکت آمریکایی Claro Neurosciences (NASDAQ: KLTO) اعلام کرده است که تولید فرآیند و راهاندازی اولیه درمان ژنی KLTO‑202 را برای بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک آغاز کرده است. این برنامه بر نسخه ترشحشده ژن α‑Klotho (s‑KL) مبتنی است که از طریق وکتور ناقل ویروس آدنو AAV به نورونهای حرکتی منتقل میشود و براساس دادههای حیوانی، افزایش بیان آن میتواند از تخریب نورونها بکاهد و پیشرفت بیماری را به تأخیر اندازد. شرکت زمانبندی کرده است که پس از حدود هشت ماه فرآیند تولید داخلی را تکمیل کند و سپس با طی مرحله آمادهسازی سازمان دارویی ایالات متحده و تحقیقات حیوانی ایمنی، مرحله اول/دوم کارآزمایی بالینی را درباره بیماران ALS از سهماهه سوم سال آینده آغاز کند. در خبری که در نوامبر ۲۰۲۵ منتشر شد، شرکت Claro Neurosciences اعلام کرد که پس از اخذ مجوز استفاده از یک واریانت RNA حاصل از ژن α‑Klotho برای توسعه درمان ژنی، وارد فاز تولید و توسعه فرآیندهای کیفی برای درمان KLTO‑202 شده است. این درمان برای بیماران ALS طراحی شده که نورونهای حرکتی آنها به تدریج از بین میروند. در مطالعات حیوانی متعدد، افزایش بیان s‑KL منجر به کاهش استرس اکسیداتیو، کاهش التهاب عصبی، حفظ اتصالات نورون–عضله و به تاخیر انداختن بروز و پیشرفت علائم شده است. این نتایج باعث شده شرکت آماده شود تا پس از اخذ تاییدیههای لازم، وارد فاز بالینی شود. تولید اولیه و آمادهسازی بالینی تقریباً ۱۲–۱۴ ماه زمانبر است و شرکت زمانبندی کرده است که تا سهماهه سوم سال ۲۰۲۶ اولین بیماران را درمان کند. زمینه علمی این درمان، ترکیبی از ژندرمانی مبتنی بر AAV و فناوری افزایش بیان ژن محافظ و ترشحشده است. اگر موفق شود، KLTO‑202 میتواند گزینه درمانی کاملاً جدیدی برای ALS و شاید دیگر اختلالات عصبی فراهم کند.
بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک
بیماری اسکلروز جانبی آمیوتروفیک، یک اختلال نورونهای حرکتی است که منجر به ضعف عضلانی پیشرونده، فلج و نهایتاً مرگ میشود. تاکنون درمانهای مؤثر اصلاحکننده مسیر بیماری بسیار محدود بودهاند و نیاز به گزینههای جدید حس میشود. ژن α‑Klotho پیشتر به عنوان ژنی مرتبط با طول عمر، سلامت نورونها و عملکرد عصبی شناخته شده است؛ کاهش بیان آن در بزرگسالان مسن یا مبتلایان به اختلالات نورودژنراتیو دیده شده است. در این زمینه، شرکت Claro Neurosciences برنامه درمانی KLTO‑202 را مبتنی بر نسخه ترشحشده ژن Klotho طراحی کرده که با هدف محافظت از نورونهای حرکتی و تأخیر در پیشرفت ALS تولید میشود. این انتقال ژن با استفاده از وکتور ویروس آدنو AAV انجام میشود که نورونهای هدف را مورد حمله قرار میدهد. شرکت اکنون وارد فاز تولید و فرآیند توسعه شده و پس از این گامها، مرحله بالینی را آغاز خواهد کرد.
تاریخچه
ژن α‑Klotho برای اولین بار در سال ۱۹۹۷ در موشها شناسایی شد و مشخص شد که جهش یا حذف آن منجر به ویژگیهای شبیه پیری سریع میشود. مطالعات بعدی نشان دادند که افزایش بیان این ژن میتواند طول عمر را در مدلهای حیوانی افزایش دهد. بهویژه دو ایزوفُرم از این ژن وجود دارد: نوع غشایی (m‑KL) و نوع ترشحشده (s‑KL). مطالعات نشان دادهاند که s‑KL در مغز و نخاع نورونها بیان میشود و نقش محافظتی مقابل استرس اکسیداتیو و التهاب عصبی دارد. در سالهای اخیر چندین بررسی مروری منتشر شد که نقش Klotho را در پیری، سلامتی عصبی و اختلالات نورودژنراتیو بررسی کردهاند. با این زمینه، شرکت Claro Neurosciences فناوری ترشحشده s‑KL را تحت لیسانس دانشگاه خودگردان بارسلونا به کار گرفته و اکنون پلتفرم KLTO‑202 را به سمت تولید و کارآزمایی بالینی هدایت میکند.
شیوه مطالعاتی
در مطالعات پیشبالینی شرکت، ابتدا واریانت RNA ژن α‑Klotho استخراج شد. سپس مدلهای حیوانی از جمله موش و نخستیسانان با القای سرعت پیری یا مدلهای Alzheimer و ALS به روش ژندرمانی مورد درمان قرار گرفتند. افزایش بیان s‑KL با استفاده از وکتور AAV به نورونهای حرکتی از طریق تزریق وریدی یا مستقیم به نخاع انجام شد. در فرآیند کنونی، شرکت وارد فاز تولید و توسعه فرآیند شده است: حدود هشت ماه برای تولید و توسعه فرآیند وکتور و DNA ترنسژن s‑KL تخمین زده شده و پس از آن چهار تا شش ماه برای انجام جلسات با FDA، مطالعات ایمنی حیوانی، آمادهسازی سایتهای بالینی و ثبت درخواست درمان تحقیقاتی پیشبینی شده است. وکتور انتخابشده، AAV، با هدف انتقال ژن s‑KL به نورونهای حرکتی است. در مطالعات حیوانی، نتایج شامل بهبود قدرت عضلانی، بهبود هماهنگی حرکتی، تأخیر در بروز علائم، حفظ نورونهای حرکتی، حفظ اتصالات نورون–عضله و کاهش التهاب عصبی بوده است.
نتایج دستاورد
مطالعات حیوانی نشان دادهاند که افزایش بیان s‑KL در مدلهای موش و نخستیسانان باعث نتایج قابلتوجهی شده است: کاهش استرس اکسیداتیو، کاهش نورالتهابی، حفظ نورونهای حرکتی و اتصالات نورون–عضله، تأخیر در شروع بیماری و پیشرفت آهستهتر علائم در مدل ALS. شرکت اکنون وارد گام تولید و فرآیند توسعه شده است که خود یک دستاورد مهم محسوب میشود. آمادهسازی تولید و ثبت پروتکلهای بالینی نشاندهنده اعتماد شرکت به دادههای پیشینه است. شرکت اظهار کرده که نخستین کارآزمایی بالینی تکدوز KLTO‑202 را در بیماران ALS از سهماهه سوم سال ۲۰۲۶ آغاز خواهد کرد. این مسیر نویدبخش است زیرا اگر KLTO‑202 مؤثر و ایمن شناخته شود، میتواند برای نخستینبار درمانی با هدف ژنی برای ALS ارائه دهد که تا امروز گزینههای محدودی دارد.
گام بعدی مطالعه
گام بعدی شامل تکمیل تولید و توسعه فرآیند، انجام مطالعات ایمنی حیوانی الزامی، جلسات با مقرراتگذار FDA، ثبت درخواست IND، آمادهسازی سایتهای درمان بالینی، و سپس آغاز کارآزمایی فاز I/II در بیماران ALS است. شرکت تخمین زده است که پس از هشت ماه تولید فرآیند، چهار تا شش ماه برای آمادهسازی بالینی نیاز است. در این کارآزمایی، بیماران مبتلا به ALS تکدوز درمان ژنی خواهند گرفت و ارزیابی اولیه ایمنی، تحملپذیری، بیواندیکاتورها، و سپس اثرگذاری انجام خواهد شد. مرحله بعد شامل کارآزمایی بزرگتر، تعیین دوز بهینه، ارزیابی در دیگر اختلالات نورودژنراتیو و نهایتاً درخواست مجوز درمان خواهد بود.
پایان مطلب/.